Είναι πολύ δύσκολο να προσδιοριστεί χρονικά η έναρξη της χρησιμοποίησης του μελιού ως τροφής από τον άνθρωπο. Είμαστε σε θέση να γνωρίζουμε ότι από τη λίθινη εποχή ο άνθρωπος είχε συμπεριλάβει το μέλι στη διατροφή του. Αυτό μας το αποδεικνύουν παραστάσεις χαραγμένες σε τοιχώματα σπηλαίων σε διάφορες περιοχές της γης όπως στη Βαλέντσια της Ισπανίας, στην Αφρική, στις Ινδίες, στη Ν. Αμερική και αλλού. Για πολλούς αιώνες παρέμεινε η μοναδική γλυκαντική ουσία που χρησιμοποιούσε ο άνθρωπος. Αντικαταστάθηκε η χρήση του από τη ζάχαρη μετά το 16ο αιώνα που έγινε η πρώτη εισαγωγή της στην Ευρώπη.
Αρχαίοι λαοί όπως οι Σουμέριοι, οι Βαβυλώνιοι, οι Χετταίοι, οι Ασσύριοι και οι Αιγύπτιοι είχαν εντάξει το μέλι στη διατροφή τους, όπως μας αποδεικνύουν κείμενα που βρέθηκαν κατά τις ανασκαφές. Οι λαοί αυτοί απέδιδαν στο μέλι φαρμακευτικές και θεραπευτικές ιδιότητες. Το χρησιμοποιούσαν σαν φάρμακο για πολλές ασθένειες, για προσφορές στους θεούς, σε διάφορες γιορτές ή τελετές ακόμα και σαν μέσο για τη ταφή των νεκρών τους (Αίγυπτος) αλλά και στη καθημερινή τους διατροφή όπως φαίνεται από συνταγές των Αιγυπτίων και των Ασσύριων γλυκών και φαγητών που βρέθηκαν στα αρχαία κείμενα.
Σε πανάρχαιους Αιγυπτιακούς παπύρους πριν 3500 χρόνια αναφέρεται το μέλι ως θεραπευτικό μέσο.
«Το βιβλίο της ζωής» των αρχαίων Ινδιών αναφέρει ότι η ανθρώπινη ζωή μπορεί να παραταθεί με δίαιτα, που περιλαμβάνει μέλι και γάλα. Για τον θεό των Ινδών Βίσνα, η μέλισσα ήταν το σύμβολό του (Λαμπράκη Μυρσίνη, Μέλι στη Ζωή μας, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2003).
Ο Πέρσης ιατρός, φιλόσοφος Αβικένα θεωρούσε ότι για να διατηρηθεί η νεότητα, πρέπει καθημερινά να καταναλώνεται μέλι και ξηρούς καρπούς (Λαμπράκη Μυρσίνη, Μέλι στη Ζωή μας, Ελληνικά Γράμματα, Αθήνα 2003).
Αξίζει να σημειώσουμε ότι την ίδια περίπου διατροφή με αυτή των αρχαίων Ελλήνων που θα εξετάσουμε αργότερα, λόγω κλίματος, ακολουθούσαν και οι Ρωμαίοι, όπως αποδεικνύεται από γραπτά του Γαληνού (130-199 μ.Χ.) και του Ωριγένη (185-254 μ.Χ.), ενώ για την ελληνική περίοδο ο Αρχέστρατος (από την Γέλα της Σικελίας) έγραψε ένα γαστρονομικό ποίημα, που σώθηκε σε μεγάλα αποσπάσματα.
Παρόμοια είναι και η βυζαντινή διατροφή, όπως μας την περιγράφει ο Φτωχοπρόδρομος.
Το μέλι μέσα στη μυθολογία καταγράφεται ως εκλεκτή τροφή για θεούς ή ημίθεους, ικανή να συντηρήσει από μόνη της κάθε οργανισμό, ενώ είναι σύμβολο της αφθονίας και της ευφροσύνης.
- Μαζί με το γάλα είναι η βάση της αμβροσίας.Οι Μέλισσες, οι παραμάνες του Δία, τον μεγάλωσαν κρυφά στο Ιδαίο άντρο, ώσπου να ενηλικιωθεί.
- Η ροδοδάκτυλος Ηώ, σύμφωνα με τον Όμηρο, έτρεφε τους ήρωες με αμβροσία για να τους κρατά ακμαίους.
- Ο Απόλλων δεν γνώρισε θηλασμό από την μητέρα του Λητώ, αλλά η Θέτις του πρόσφερε αμβροσία.
- Ο περίφημος μάντης Ίαμος, εγκαταλειμμένος από τη μητέρα του ανατράφηκε από δύο φίδια που του έφερναν μέλι σε μια σπηλιά του Αλφειού.
- Το ίδιο συνέβη και με τον Διόνυσο που τον μεγάλωσε η Μάκρις, κόρη του Αρισταίου που θεωρείται ότι δίδαξε στους ανθρώπους όλες τις αγροτικές τέχνες και την μελισσοκομία.
- Οι Μούσες έστειλαν μέλισσες στα χείλη του Πινδάρου να φτιάξουν τις κηρήθρες τους για να έχει «ηδυσμένο» ποιητικό λόγο.
- Οι μέλισσες με την προτροπή της Αρτέμιδος, θεάς του δάσους και της φύσης, ζωντάνευαν την Άνοιξη με το βούισμά τους στα λιβάδια.
- Οι αρχαίοι πρόσφεραν κρασί και μέλι στις θυσίες. Οι προσφορές στους θεούς αποκαλούντο «πλακούντες» ή «πέλανοι» και ήταν λατρευτικοί άρτοι παρασκευασμένοι από αλεύρι, λάδι, γάλα, τυρί, αυγά, ξηρούς καρπούς και μέλι.
- Ο Ηρακλής πρόσφερε μελόπιτα στον Κέρβερο για να τον αφήσει να περάσει στον Άδη.
- Στα Αρρηφόρια μυστήρια πέταγαν μελόπιτες στην χαράδρα δίπλα στο ιερό για να εξευμενίσουν το θάνατο και κερδίσουν μακροζωία.
- Ο Μέλης ήταν ρυάκι στη Σμύρνη όπου ο Όμηρος πίστευαν ότι στις πηγές έγραψε τα έπη του.
- Μέλισσα ήταν ιέρεια της Δήμητρας, κατ΄εξοχήν τροφοδότου θεάς της ελληνικής κοινωνίας.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου