~ * Επιβεβαιώθηκε η έναρξη του Ηλιακού Κύκλου 25: Τι αναμένεται για τον διαστημικό καιρό * ~

 

Την έναρξη του Ηλιακού Κύκλου 25 (Solar Cycle 25) ανακοίνωσαν την Τρίτη ειδικοί της NASA και της ΝΟΑΑ (National Oceanic and Atmospheric Administration), παρουσιάζοντας τις προβλέψεις για την πορεία του και το πώς οι επερχόμενες αλλαγές στον διαστημικό καιρό θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις ζωές των ανθρώπων και την τεχνολογία στη Γη- αλλά και τους αστροναύτες στο διάστημα.

 

Το Solar Cycle 25 Prediction Panel, μια διεθνής ομάδα ειδικών με την υποστήριξη της NASA και της NOAA, ανακοίνωσε πως το ηλιακό ελάχιστο έλαβε χώρα τον Δεκέμβριο του 2019, σηματοδοτώντας την έναρξη ενός νέου ηλιακού κύκλου. Δεδομένου ότι ο ήλιος είναι μεταβλητός, μπορεί να χρειαστούν μήνες μετά από αυτό για να γίνει επίσημη ανακήρυξη.

 

Οι επιστήμονες χρησιμοποιούν τις ηλιακές κηλίδες για να παρακολουθούν την εξέλιξη του ηλιακού κύκλου. Οι σκούρες αυτές κηλίδες στον ήλιο σχετίζονται με την ηλιακή δραστηριότητα, συχνά ως πηγές γιγαντιαίων εκρήξεων, σαν τις ηλιακές εκλάμψεις ή τις στεμματικές εκπομπές μάζας (CME), που μπορούν να εκτοξεύουν φως, ενέργεια και ηλιακό υλικό στο διάστημα.

 

«Καθώς εξερχόμαστε από το ηλιακό ελάχιστο και πλησιάζουμε το μέγιστο του Ηλιακού Κύκλου 25, είναι σημαντικό να θυμόμαστε πως η ηλιακή δραστηριότητα δεν σταματά ποτέ- αλλάζει μορφή καθώς το εκκρεμές κινείται» είπε η Λίκα Γκουχαθακούρτα, ηλιακή επιστήμονας της NASA.

 

Η κατανόηση του διαστημικού καιρού είναι ιδιαίτερα σημαντική για την καλύτερη προετοιμασία απέναντι σε πιθανούς κινδύνους απέναντι σε δορυφόρους, αστροναύτες και υποδομές. Επίσης, θα είναι κρίσιμη για προγράμματα όπως το φιλόδοξο πρόγραμμα «Άρτεμις» της NASA και τον μετριασμό των επιπτώσεων από την έκθεση αστροναυτών σε ακτινοβολία. «Δεν υπάρχει κακός καιρός, απλά κακές προετοιμασίες» είπε ο Τζέικ Μπλίτσερ, επικεφαλής επιστήμονας του Human Exploration and Operations Mission Directorate της NASA. «Ο διαστημικός καιρός είναι αυτός που είναι- δουλειά μας είναι να προετοιμαστούμε».

 

Σημαντικό μέρος αυτών των προετοιμασιών είναι η κατανόηση των κύκλων του ήλιου. «Κρατούμε λεπτομερές αρχείου των λίγων μικρών ηλιακών κηλίδων που σηματοδοτούν την έναρξη και την ανατολή του νέου κύκλου» είπε ο Φρεντερίκ Κλέτε, διευθυντής του World Data Center for the Sunspot Index and Long-term Solar Observations στο Βασιλικό Αστεροσκοπείο του Βελγίου στις Βρυξέλλες. «Αυτοί είναι οι μικροί προάγγελοι μελλοντικών γιγαντιαίων ηλιακών πυροτεχνημάτων. Μόνο παρακολουθώντας τις γενικές τάσεις σε βάθος μηνών μπορούμε να διαπιστώσουμε το σημείο μετάβασης μεταξύ των δύο κύκλων».

 

Με το ηλιακό ελάχιστο πίσω μας, οι επιστήμονες αναμένουν η ηλιακή δραστηριότητα να ενταθεί μέχρι το επόμενο αναμενόμενο μέγιστο τον Ιούλιο του 2025. Ο Νταγκ Μπίσεκερ, ηλιοφυσικός του Space Weather Prediction Center της ΝΟΑΑ, είπε ότι ο Ηλιακός Κύκλος 25 αναμένεται να είναι το ίδιο ισχυρός με τον τελευταίο κύκλο, που ήταν κάτω του μέσου όρου, αλλά όχι χωρίς κινδύνους. «Το ότι είναι ένας ηλιακός κύκλος κάτω του μέσου όρου δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει κίνδυνος ακραίου διαστημικού καιρού» είπε ο Μπίσεκερ. «Η επίδραση του ήλιου στις καθημερινές μας ζωές είναι πραγματική. Το SWPC είναι επανδρωμένο 24/7, 365 ημέρες τον χρόνο επειδή ο ήλιος είναι πάντα ικανός να μας δώσει κάτι να προβλέψουμε».

https://www.naftemporiki.gr/story/1636828/epibebaiothike-i-enarksi-tou-iliakou-kuklou-25-ti-anamenetai-gia-ton-diastimiko-kairo

~ * Ο Άγνωστος Δάρδανος και ο Κατακλυσμός πριν 14.000 χρόνια *~

 

Στην Ελληνική μυθολογία, ο Δάρδανος ήταν γιος του Δία και της Ηλέκτρας, θυγατέρας του Άτλαντος, και ιδρυτής της πόλεως Δαρδάνου στο Όρος Ίδα της Τρωάδος.

Ο Διονύσιος ο Αλικαρνασσεύς αναφέρει ότι η πατρίδα του Δαρδάνου ήταν η Αρκαδία όπου ο Δάρδανος και ο μεγαλύτερος αδελφός του Ιασός (ή Ιασίων) κυβέρνησαν ως βασιλείς μετά τον Άτλαντα. Ο Δάρδανος παντρεύτηκε τη Χρυσή, θυγατέρα του γίγαντα Πάλλαντα, από την οποία απέκτησε δύο γιους: τον Ιδαίο και το Δείμα.

 

Μετά από μία μεγάλη όμως πλημμύρα, οι επιζώντες, που ζούσαν στα βουνά που είχαν μετατραπεί σε νησιά, χωρίστηκαν σε δύο ομάδες: η πρώτη παρέμεινε με το Δείμα βασιλιά ενώ η άλλη έφυγε μακριά, καταλήγοντας τελικά στο νησί Σαμοθράκη. Εκεί ο Ιασός (Ιασίων) κεραυνοβολήθηκε από τον Δία όταν ερωτεύθηκε την θεά Δήμητρα στην προσπάθειά του να συνευρεθεί μαζί της. Ο Δάρδανος και ο λαός του βρήκαν τη γη φτωχή και οι περισσότεροι από αυτούς εγκαταστάθηκαν στην Ασία.

 

Ωστόσο μια άλλη καταγραφή αναφέρεται από τον Βιργίλιο στην Αινειάδα, ότι ο Αινείας σε ένα όνειρό του μαθαίνει από τους προγονικούς Πενάτες ότι ο «Δάρδανος και ο Πατέρας Ιάσιος» και οι Πενάτες οι ίδιοι προήλθαν από την Εσπερία που αργότερα ονομάστηκε Ιταλία.

Άλλες καταγραφές δεν αναφέρουν ούτε την Αρκαδία ούτε την Εσπερία, αν και αναφέρονται σε πλημμύρα και μιλούν για τον απόπλου του Δαρδάνου από τη Σαμοθράκη στην Τρωάδα.

Όλες οι καταγραφές συμφωνούν ότι ο Δάρδανος ήλθε στην Τρωάδα από τη Σαμοθράκη και εκεί τον καλωσόρισε ο βασιλιάς Τεύκρος γιος του ποταμού Σκαμάνδρου και της νύμφης Ιδαίας από τον οποίον η μεν Χώρα ονομάζονταν Τευκρίς, οι δε κάτοικοι Τεύκροι. Ο Τεύκρος υποδέχθηκε τον Δάρδανο φιλόφρονα και έδωσε σ΄ αυτόν σύζυγο, την κόρη του Βάττεια ή Βατέα από την οποία και απέκτησε δυό γιους τον Ίλον, (κατ΄ άλλο μύθο τον Τρώα), και τον Εριχθόνιο. (Ο Διονύσιος αναφέρει ότι η Χρύση, πρώτη γυναίκα του Δαρδάνου, είχε πεθάνει.) Ο Δάρδανος, μετά τον θάνατο του πεθερού του, γενόμενος βασιλιάς ονόμασε την χώρα Δαρδανία κτίζοντας και νέα ομώνυμη πόλη.

 

Ο Δάρδανος θεωρείται ο εισηγητής στη χώρα του της λατρείας της θεάς Αθηνάς, της οποίας και κατασκεύασε δύο αγάλματα εκ των οποίων το ένα ήταν το Παλλάδιο, καθώς επίσης, και υπό του ανεψιού του Κορύβα, που τον είχε ακολουθήσει από την Σαμοθράκη, τα μυστήρια των Καβείρων. Εκ του Δαρδάνου όλοι οι απόγονοί του βασιλείς της περιοχής οναμάσθηκαν Δαρδανίδες. Πρώτος κληρονόμος της βασιλείας του ήταν ο γιος του ο Εριχθόνιος της Δαρδανίας.

Κατά τον Διονύσιο τον Αλικαρνασσέα, ο Δάρδανος επίσης είχε ένα γιο που λεγόταν Ζάκυνθος από τη Βατέα και αυτός απετέλεσε τον πρώτο οικιστή του νησιού που αργότερα ονομάστηκε Ζάκυνθος. Το αρχαίο κάστρο της νήσου φέρει το όνομα Ψωφις,ισχυρής πόλης της Αρκαδίας,με πρώτο οικιστή τον Ερύμανθο που επίσης είναι πρόγονος του.

Ο Διονύσιος επίσης λέει ότι ο γιος του Δαρδάνου Ιδαίος έδωσε το όνομά του στα Ιδαία όρη, δηλαδή στο Όρος Ίδα, όπου ο Ιδαίος έκτισε ναό στη Μητέρα των Θεών (την Κυβέλη) και ίδρυσε μυστήρια και τελετές, που τηρούνταν ακόμη στη Φρυγία τα χρόνια του Διονύσου.Κατ΄ άλλο επίσης μύθο ο Δάρδανος μετέβει στην Τροία από την Κρήτη και σε παραλλαγή αυτού ότι ο Τεύκρος μετέβει από την Κρήτη στη Τροία όπου διαδέχθηκε εκείνος τον Δάρδανο στη βασιλεία της Τροίας.

Σύμφωνα με τον Διονύσιο τον Αλικαρνασσέα, λοιπόν ο Δάρδανος έφυγε από την Αρκαδία για να ιδρύσει μία αποικία στο βορειοανατολικό Αιγαίο Πέλαγος. Όταν άρχισε ο κατακλυσμός του Δαρδάνου, το έδαφος πλημμύρισε και το βουνό στο οποίο κατέφυγε μαζί με την οικογένεια του για να επιβιώσει, δημιούργησε το νησί της Σαμοθράκης. Μετά το τέλος της πλημμύρας έφυγε από τη Σαμοθράκη και πήγε στη Μικρά Ασία. Φοβούμενος μία νέα πλημμύρα δεν έχτισε κάποια πόλη, αλλά περιφερόταν για τα επόμενο πενήντα χρόνια. Ο εγγονός του, ο Τρως, τελικά έχτισε μία πόλη, την Τροία ή οποία πήρε και το όνομα του.

Για τον κατακλυσμό αυτό γνωρίζουμε ότι συνέβη μεγάλη πλημμύρα και σκέπασε τις πεδιάδες της Αρκαδίας και τα όρη δεν ήσαν ικανά να θρέψουν τους κατοίκους. Έτσι έμεινε εκεί μόνον ο Δίμας με μέρος των κατοίκων.

Ο Δάρδανος και Ιασίων με τους υπόλοιπους Αρκάδες πέρασαν στην Σαμοθράκη και έκτισαν ναό προς τους Θεούς. Επειδή δε η Σαμοθράκη δεν ήταν ικανή να τους θρέψει, διότι ήταν σχετικά άγονη, έμεινε εκεί μόνον ο Ιασίων με μερικούς άλλους, ο δε Δάρδανος πέρασε με τους υπολοίπους στην Ασία.

Με αυτό συμφωνούν και οι γενεές, διότι ο Δάρδανος ήταν μίαν γενεά μεταγενέστερη του Πάλλαντος. Από το γένος του Δαρδάνου ως την γενεά του Έκτορος μεσολαβούν επτά γενεές. Άρα ο Δάρδανος πήγε πολύ προ του Τρωικού Πολέμου στην Ασία και είναι προπάτωρ των Τρώων, οι οποίοι ήσαν επίσης Έλληνες,. Ο Κατακλυσμός του Δαρδάνου συνέβη το 9.000 περίπου χρόνια Π. Ε

Σύμφωνα με τον Διόδωρο Σικελιώτη, ο κατακλυσμός του Δάρδανου ήταν ο παλιότερος από όλους. Ο Διόδωρος μεταφέρει μια παράδοση των κατοίκων της Σαμοθράκης (έζησε τον 1ο μ.χ. αιώνα), ενώ ο Δάρδανος ήταν μυθικός βασιλιάς της Αρκαδίας, που έζησε στα χρόνια μετά τον κατακλυσμό. Ο Διόδωρος δίνει μια περιγραφή του φαινομένου και συγκεκριμένα αναφέρει ότι τα νερά ήρθαν από του Εύξεινο Πόντο, υπερχειλίζοντας αρχικά τις Κυάνεες Πέτρες (Βόσπορος), προς την Προποντίδα και στη συνέχεια προς το βορειοανατολικό Αιγαίο.

Οι περιγραφές του κατακλυσμού στην Σαμοθράκη έχουν πράγματι εξαιρετικό ενδιαφέρον:

«Τώρα θα σας διηγηθώ την ιστορία των νησιών του Αιγαίου αρχίζοντας από την Σαμοθράκη… Το νησί κατοικούσαν αυτόχθονες… λένε ότι στα αρχαία χρόνια ονομαζόταν Σαόννησος… Οι Σαμόθρακες διηγούνται ότι πριν από τους κατακλυσμούς που έγιναν σε άλλους λαούς συνέβη εκεί ένας άλλος μεγάλος κατακλυσμός στην διάρκεια του οποίου άνοιξε το στενό στις «Κυανές πέτρες» (οι μυθικές συμπληγάδες) και στην συνέχεια (άνοιξε) ο Ελλήσποντος.

Γιατί η θάλασσα του Εύξεινου πόντου ήταν πρώτα λίμνη και φούσκωσε σε τέτοιο σημείο που από την πίεση του ρεύματος ξεχύθηκαν με ορμή τα νερά στον Ελλήσποντο και κατέκλυσαν μεγάλο μέρος από τα Ασιατικά παράλια και όχι και λίγη πεδινή έκταση της Σαμοθράκης μετατράπηκε σε θάλασσα. Και γι’ αυτόν τον λόγο στα μεταγενέστερα χρόνια μερικοί ψαράδες ανασύρουν με τα δίχτυα τους λίθινα κιονόκρανα, γιατί ακόμα και πόλεις κατακλύστηκαν απ’; τα νερά.

Κι’ όσοι γλίτωσαν απ’ τον κατακλυσμό κατέφυγαν στα ψηλότερα μέρη του νησιού.

Αλλά καθώς η θάλασσα ανέβαινε ολοένα και ψηλότερα, ευχήθηκαν στους θεούς του τόπου κι’; όταν σώθηκαν σε ανάμνηση του γεγονότος ύψωσαν πέτρινα σύνορα γύρω-γύρω απ’ το νησί κι’ έκτισαν βωμούς.

Είναι φανερό λοιπόν ότι η Σαμοθράκη ήταν κατοικημένη πριν απ’ τον κατακλυσμό» Διόδωρος Σικελιώτης ιστορική βιβλιοθήκη 5.47

Τα αποτελέσματα της σύγχρονης επιστημονικής έρευνας (από το Πανεπιστήμιο Columbia των Η.Π.Α.) επιβεβαιώνουν την διήγηση..

Ο καθηγητής Γεωλογίας του πανεπιστημίου Αθηνών Ηλίας Μαριολάκος, έδειξε ότι αυτός κατακλυσμός, μπορεί να έχει συμβεί μόνο στο χρονικό διάστημα από 12.500 έως 14.500 χρόνια πριν από σήμερα.. Αυτό προκύπτει από τα χαρακτηριστικά των φυσικογεωγραφικών συστημάτων της περιοχής, σε συνδυασμό με τις κλιματολογικές συνθήκες που επικρατούσαν τότε, και με το πώς αυτές μεταβλήθηκαν.

Πριν 18.000 χρόνια υπήρχαν παγετώνες στο βόρειο ημισφαίριο της γης και η στάθμη της θάλασσας ήταν πολύ χαμηλότερα σε σχέση με τη σημερινή (125 έως 150 μέτρα χαμηλότερα). Τεράστιες ποσότητες νερού ήταν δεσμευμένες σε μορφή πάγου, σε παγετώνες ύψους 3 χιλιομέτρων. Πριν 18.000 χρόνια, όταν άρχισαν να λιώνουν οι πάγοι, ο Εύξεινος Πόντος, η Προποντίδα και το βορειοανατολικό Αιγαίο δεν επικοινωνούσαν μεταξύ τους, επειδή οι σημερινοί θαλάσσιοι δίαυλοι του Βοσπόρου και των Δαρδανελίων (Ελλήσποντος) ήταν τότε ξηρά.

Τα μεγάλα ποτάμια της ΒΑ Ευρώπης και της δυτικής Ασίας, που εκβάλουν στον Εύξεινο Πόντο, τον τροφοδότησαν με το νερό των πάγων που έλιωναν στο βορρά, η στάθμη της θάλασσας στον Εύξεινο Πόντο (που ήταν τότε μια κλειστή λεκάνη με γλυκό νερό), ανέβηκε γρηγορότερα από την αντίστοιχη της παγκόσμιας θάλασσας, υπερχείλισε τον Βόσπορο και από την Προποντίδα μέσω των Δαρδανελίων έφθασε στο ΒΑ Αιγαίο.

Το ερώτημα είναι πως τα γνώριζε όλα αυτά ο Διόδωρος; Το πιθανότερο είναι ότι το φαινόμενο του κατακλυσμού έκανε τόσο μεγάλη εντύπωση στους κατοίκους της ευρύτερης περιοχής, ώστε διατηρήθηκε η ανάμνησή του στην προφορική τους παράδοση (μύθο) για πάνω από δέκα χιλιάδες χρόνια!

Στην εικόνα πάνω δεξιά φαίνεται η κατάσταση που επικρατούσε στην παγωμένη Ευρώπη πριν 18000 χρόνια: η καμπύλη ε’-ε’ οριοθετεί τις περιοχές που ήταν καλυμμένες από τους παγετώνες, η Β-Β αντιστοιχεί στο τότε όριο δενδρώδους βλάστησης ενώ η Α-Α αντιστοιχεί στο σημερινό όριο των μόνιμα παγωμένων εδαφών.

Στις εικόνες με την άνοδο της στάθμης της θάλασσας, βλέπουμε την Νήσο Δήλο, ενωμένη με τα γειτονικά της νησιά. Η λέξη Δήλος σημαίνει αυτή «που φανερώνεται». Στη μυθολογία η Δήλος είναι το νησί που γέννησε η Λητώ τον Απόλλωνα. Βέβαια Δήλος μπορεί να σημαίνει και το γεγονός ότι ξεχώρισε από την γειτονική ξηρά λόγω της ανόδου της στάθμης της θάλασσας.

Με τον τρόπο αυτό συνδέονται οι μυθολογικές περιγραφές με τις φυσικο­γεωλογικές μεταβολές που συνέβησαν στο πρόσφατο γεωλογικό παρελθόν.

https://difernews.gr/o-agnostos-dardanos-kai-o-kataklysmos-prin-14-000-chronia/

~ * H ιστορία του πρώτου Ελληνικού αυτοκινήτου * ~

 

Έναν αιώνα πριν, ο Νίκος Θεολόγος κατασκεύασε το πρώτο ελληνικό αυτοκίνητο στο Μεταξουργείο. Δείτε την απίστευτη ιστορία του.

Η εταιρία Ν. Θεολόγου ήταν ελληνική εταιρεία κατασκευής οχημάτων, και ιδρύθηκε από τον Έλληνα μηχανικό αυτοκινήτων Νίκο Θεολόγου.

Ο Νίκος Θεολόγος εργάσθηκε για λίγα χρόνια στις ΗΠΑ, ενώ επέτρεψε στην Ελλάδα το έτος 1914.

Μεταξύ 1916 και 1918 σχεδίασε και κατασκεύασε ένα μικρό επιβατικό αυτοκίνητο με μηχανή μοτοσικλέτας, ενώ από το 1920 η εταιρία ασχολήθηκε με την κατασκευή αμαξωμάτων λεωφορείων και φορτηγών.

Η παραγωγή σταμάτησε στα τέλη της ίδιας δεκαετίας, λογικά λόγω του ισχυρού ανταγωνισμού από επιχειρήσεις όπως η Τουρνικιώτης και Αθηνά στην Αθήνα, Μπουχάγιερ στην Πάτρα και άλλες.

https://www.newsit.gr/texnologia/H-istoria-tou-protou-ellinikou-aytokinitou/3079115/

~ * Η νυφίτσα και η Αφροδίτη. * ~

Ήταν μια νυφίτσα που ερωτεύτηκε κάποιον όμορφο νεαρό και προσευχήθηκε στην Αφροδίτη, ζητώντας να τη μεταμορφώσει σε γυναίκα. Η θεά, που λέτε, συμπόνεσε τον ερωτικό καημό της και τη μετασχημάτισε σε ωραία κοπέλα. Έτσι λοιπόν την είδε ο νεαρός και αμέσως την ερωτεύτηκε και την πήρε μαζί του να την πάει στο σπίτι του. Εκεί όμως που κάθονταν καλά-καλά οι δυο τους στο υπνοδωμάτιο, η Αφροδίτη ένιωσε ξαφνικά τη διάθεση να εξακριβώσει κατά πόσον η νυφίτσα είχε μεταβάλει και τον χαρακτήρα της, εκτός από τη σωματική μορφή της. Γι᾽ αυτό έριξε καταμεσής στο πάτωμα ένα ποντίκι. Με το που το είδε αυτό η καλή μας η νυφίτσα, ξέχασε και τον γαμπρό και όλα τα συμπαρομαρτούντα. Πετάχτηκε παρευθύς από το κρεβάτι και πήρε στο κυνήγι το ποντίκι για να το καταβροχθίσει. Αποτέλεσμα: η θεά φυσικά αγανάκτησε και επανέφερε το ζώο ξανά στην πρωταρχική μορφή του.

Έτσι συμβαίνει και με τους ανθρώπους: Όσοι είναι αχρείοι εκ φύσεως, ακόμη και αν μεταβάλουν την εμφάνισή τους, δεν θα αλλάξουν χαρακτήρα.

ΜΥΘΟΙ ΑΙΣΩΠΟΥ

 

~ * ΠΛΑΤΩΝ Ἀπολογία Σωκράτους (21b-22c) * ~

 

Πήγα σε κάποιον απ᾽ αυτούς που περνούνε για σοφοί, για να [21c] μπορέσω εκεί, αν ήτανε δυνατόν, να βρω λάθος στο μαντείο και να του πω: «Νά, αυτός είναι πιο σοφός από μένα κι εσύ είπες πως είμαι εγώ». Καθώς τον εξέταζα λοιπόν (καμιά ανάγκη δεν είναι να σας τον πω με το όνομά του· ήταν ένας από τους πολιτειολόγους, και, εξετάζοντάς τον, μου έκαμε την εντύπωση που θα σας πω, ω άνδρες Αθηναίοι) και καθώς μιλούσα μ᾽ αυτόν μου φάνηκε πως ο άνθρωπος αυτός περνάει για σοφός στους άλλους και μάλιστα στον εαυτό του, μα στ᾽ αλήθεια δεν είναι. Και ύστερα προσπάθησα να του αποδείξω ότι ενόμιζε πως είναι σοφός, δεν ήταν όμως. [21d] Από τότε κι αυτός μ᾽ εχθρεύθηκε και άλλοι πολλοί που ήταν μπροστά. Εγώ λοιπόν, καθώς έφευγα, έλεγα με τον εαυτό μου πως απ᾽ αυτόν τον άνθρωπο είμαι σοφότερος· γιατί κανένας από τους δυο μας σχεδόν δεν ξέρει τίποτε ωραίο ή καλό· αυτός όμως νόμιζε πως κάτι ξέρει χωρίς να ξέρει, ενώ εγώ, καθώς δεν ξέρω, έτσι ουδέ νομίζω πως ξέρω. Μου φαίνεται λοιπόν πως απ᾽ αυτόν είμαι λιγάκι σοφότερος δηλαδή τούτο μόνο, πως τουλάχιστο δεν νομίζω πως ξέρω εκείνα που δεν ξέρω. Ύστερα απ᾽ αυτόν επήγα σε άλλον από κείνους που περνούν για σοφότεροι κι απ᾽ αυτόν και [21e] τα ίδια πάλι κι απαράλλακτα βρήκα. Και εδώ έγινα πάλι μισητός και σε τούτον και σε άλλους.

http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient_greek/library/browse.html?text_id=104&page=4

~ * Η ΚΟΛΑΣΗ ΤΟΥ ΔΑΝΤΗ * ~

 

Ο Δάντης, σε πρώτο πρόσωπο, περιγράφει ένα φανταστικό ταξίδι του στον Άδη, το οποίο ξεκινά – κατά την πιθανότερη εκδοχή – την Μεγάλη Παρασκευή του 1300, στις 8 Απριλίου και ενώ ο Δάντης είναι τριάντα πέντε ετών. Το ταξίδι παρουσιάζεται ως αληθινό, κυρίως μέσω της χρήσης πλήθους στοιχείων που παραθέτει ο Δάντης σχετικά με αυτό και των λεπτομερειών που δίνονται με πολύ μεγάλη ακρίβεια. Οι ώρες, οι τοποθεσίες και το δρομολόγιο του αφηγητή καταγράφονται με σχεδόν μαθηματική ακρίβεια.

 

Κατά το πέρασμά του από την Κόλαση και το Καθαρτήριο, ο ποιητής συνοδεύεται από τον δάσκαλό του Βιργίλιο, ενώ η πορεία του στον Παράδεισο γίνεται με την παρουσία της Βεατρίκης, ο χαρακτήρας που αντιπροσωπεύει το γυναικείο πρότυπο κατά τον Δάντη και βασίζεται πιθανότατα στη Βεατρίκη Πορτινάρι, υπαρκτό πρόσωπο στη ζωή του Δάντη. O Δάντης έκανε επίσης αναφορά στη Βεατρίκη, στο έργο La Vita Nuova, ωστόσο στη Θεία Κωμωδία θεωρείται πως εκφράζεται με ιδανικό τρόπο ο έρωτάς του προς το πρόσωπό της.

 

Μία από τις λεπτομέρειες της Θείας Κωμωδίας είναι πως κάθε ένα από τα τρία μέρη της κλείνει με τη λέξη άστρα.

Κόλαση

Αφού διασχίζουν τον ποταμό Αχέροντα με τον Χάροντα, ο Βιργίλιος οδηγεί τον Δάντη διαδοχικά μέσα από τους εννέα κύκλους αμαρτιών, οι οποίοι περιλαμβάνουν:

 

Κύκλος 1ος: τα αβάπτιστα μωρά και τους ενάρετους ειδωλολάτρες. Η τιμωρία τους είναι πως αδυνατούν να φθάσουν στον Παράδεισο. (Άσμα Δ΄)

Κύκλος 2ος: εδώ κολάζονται οι φιλήδονοι, οι οποίοι είναι καταδικασμένοι να στροβιλίζονται σε μία διαρκή ανεμοθύελλα, ανίκανοι παράλληλα να αγγίξουν άλλη ανθρώπινη παρουσία. (Άσμα Ε΄)

Κύκλος 3ος: οι λαίμαργοι, οι ψυχές των οποίων κατασπαράσσονται από τον Κέρβερο. (Άσμα Στ΄)

Κύκλος 4ος: οι άπληστοι, φιλάργυροι, καταδικασμένοι να κυλούν μεγάλα βάρη με το στήθος τους. (Άσμα Ζ΄)

Κύκλος 5ος: οι μνησίκακοι, που χτυπούν ο ένας τον άλλο μέσα σε λασπωμένους βάλτους. (Άσμα Η')

Σε αυτό το σημείο, ο Βιργίλιος και ο Δάντης περνούν με τη βάρκα του δαίμονα Φλεγύα μπροστά στις κλειδωμένες πόρτες του κάστρου της Κόλασης, τις οποίες ανοίγει ένας άγγελος.

 

Κύκλος 6ος: οι αιρετικοί, εγκλωβισμένοι μέσα σε πύρινους τάφους. (Άσματα Ι΄-ΙΑ΄)

Κύκλος 7ος: ο έβδομος κύκλος περιλαμβάνει τους βίαιους, οι οποίοι βρίσκονται διαχωρισμένοι σε τρεις ομάδες. Η πρώτη περιλαμβάνει τους βίαιους απέναντι στους υπόλοιπους ανθρώπους, που τιμωρούνται ευρισκόμενοι εντός ενός βάλτου αίματος που βράζει. Η δεύτερη ομάδα περιλαμβάνει τους βίαιους απέναντι στον εαυτό τους, μεταμορφωμένους σε δέντρα ή κυνηγημένους από άγρια σκυλιά. Τέλος, στην τρίτη ομάδα βρίσκονται οι βίαιοι απέναντι στον Θεό και τη φύση, απομονωμένοι σε μια έρημο φλεγόμενης άμμου όπου μαίνεται μια πύρινη βροχή. (Άσματα ΙΒ΄-ΙΗ΄)

Οι δύο τελευταίοι κύκλοι της Κόλασης αφορούν στις ενσυνείδητες αμαρτίες παραπλάνησης και είναι προσπελάσιμοι κατηφορίζοντας ένα βάραθρο.

 

Κύκλος 8ος: εδώ κολάζονται οι απατεώνες σε δέκα διαφορετικά βάραθρα. Συγκεκριμένα περιγράφονται οι αποπλανητές (τιμωρία τους είναι η μαστίγωση), οι κόλακες (βουτηγμένοι σε ακαθαρσίες), οι σιμωνιακοί (κρεμασμένοι ανάποδα μέσα σε λάκκους και φωτιές στα πόδια), οι μάγοι ή ψευδοπροφήτες (με τα κεφάλια τους τοποθετημένα ανάποδα ώστε να βλέπουν μόνο το πίσω μέρος τους), οι διεφθαρμένοι πολιτικοί (εγκλωβισμένοι σε κοχλάζουσα πίσσα), οι υποκριτές (κουκουλωμένοι με κάπες από μόλυβδο), οι κλέφτες (κυνηγημένοι από φίδια και κατόπιν μεταμορφωμένοι σε φίδια), οι εσκεμμένα κακοί σύμβουλοι (εγκλωβισμένοι σε φλόγες), οι αιρετικοί (που κατασπαράσσονται από δαιμόνια) και οι κιβδηλοποιοί (τιμωρημένοι με αρρώστιες) (Άσματα ΗΖ΄-Λ΄).

Στη συνέχεια, ο γίγαντας Ανταίος μεταφέρει τον Δάντη και τον Βιργίλιο στον 9ο κύκλο.

 

Κύκλος 9ος: εδώ τιμωρούνται οι προδότες, εγκλωβισμένοι μέχρι το πρόσωπο σε μία παγωμένη λίμνη. Ειδικότερα, τοποθετημένοι σε τέσσερις διαφορετικές περιοχές βρίσκονται οι προδότες συγγενών (Καΐνα), οι προδότες της πατρίδας (Αντηνόρα), οι προδότες φίλων (Πτολεμαία) και οι προδότες των ευεργετών τους (Ιουδαία). (Άσματα ΛΒ΄-ΛΔ΄)

Στο βαθύτερο σημείο του Άδη, στο κέντρο της Γης, οι δύο περιπλανώμενοι παρατηρούν τον γίγαντα Εωσφόρο ο οποίος τυραννά αιώνια τον Βρούτο και τον Κάσσιο (προδότες του Ιουλίου Καίσαρα) αλλά και τον Ιούδα (προδότη του Χριστού).

Καθαρτήριο

Στα πρώτα εννέα Άσματα του Καθαρτηρίου περιγράφεται η δομή του και έτσι πληροφορούμαστε πως το σχήμα του είναι κωνικό, ενώ συγχρόνως αποτελείται από επτά κύκλους, που συμβολίζουν τα επτά θανάσιμα αμαρτήματα. Σε κάθε κύκλο, οι αμαρτωλοί αγωνίζονται να εξαγνιστούν αφού υπόκεινται σε μία ορισμένη τιμωρία:

 

Α' κύκλος: Εγωισμός, κουβαλώντας διαρκώς ένα βάρος γύρω από το λαιμό (Άσματα Ι΄-ΙΒ΄).

Β' κύκλος: Φθόνος, έχοντας μάτια ραμμένα με κλωστή (Άσματα ΙΓ΄-ΙΕ΄).

Γ' κύκλος: Οργή, εγκλωβισμένοι σε πυκνό καπνό (Άσματα ΙΕ΄-ΙΖ΄).

Δ' κύκλος: Οκνηρία, τρέχοντας ασταμάτητα (Άσματα ΙΗ΄-ΙΘ΄).

Ε' κύκλος: Φιλαργυρία, ξαπλωμένοι με το κεφάλι στο χώμα (Άσματα ΙΘ΄-ΚΒ΄).

Στ' κύκλος: Λαιμαργία, τιμωρημένοι με πείνα και δίψα (Άσματα ΚΒ΄-ΚΔ΄).

Ζ' κύκλος: Λαγνεία, καιόμενοι μέσα σε φλόγες (Άσματα ΚΕ΄-ΚΖ΄).

Στο καθαρτήριο οι αμαρτωλοί μετανιώνουν για ένα ορισμένο διάστημα ώσπου να εξαγνιστούν και να τους επιτραπεί τελικά η ανάβαση στην κορυφή του βουνού όπου βρίσκεται η Εδέμ, ο επίγειος Παράδεισος.

Παράδεισος

Ο Παράδεισος αποτελείται από εννέα ομόκεντρες σφαίρες (ουρανούς), στα πρότυπα του Πτολεμαϊκού κοσμολογικού μοντέλου. Οι σφαίρες αυτές περιστρέφονται γύρω από την ακίνητη Γη και όσο μεγαλύτερη είναι η ακτίνα τους, τόσο γρηγορότερη είναι και η περιστροφή τους. Οι ανθρώπινες ψυχές, κατοικούν στη σφαίρα που τους αναλογεί, θέτοντας έτσι ακόμα και στον Παράδεισο μια ιεραρχική τάξη.

 

Οι εννέα σφαίρες και οι αντίστοιχες ψυχές που φιλοξενούνται είναι:

 

Σφαίρα 1η: Η Σελήνη, για όσους δεν τήρησαν υποσχέσεις (Άσματα Β΄-Ε΄).

Σφαίρα 2η: Ο Ερμής, για όσους έκαναν το καλό από φιλοδοξία (Άσματα Ε΄-Ζ΄).

Σφαίρα 3η: Η Αφροδίτη, για όσους έκαναν καλό από αγάπη (Άσματα Η΄-Θ΄).

Σφαίρα 4η: Ο Ήλιος, για τους σοφούς (Άσματα Ι΄-ΙΔ΄).

Σφαίρα 5η: Ο Άρης, για όσους υπερασπίστηκαν τη θρησκεία (Άσματα ΙΔ΄-ΙΗ΄).

Σφαίρα 6η: Ο Δίας, για τους δίκαιους (Άσματα ΙΗ΄-Κ΄).

Σφαίρα 7η: Ο Κρόνος, για τους οραματιστές (Άσματα ΚΑ΄-ΚΒ').΄

Σφαίρα 8η: Τα Άστρα, για τους ευλογημένους (Άσματα ΚΒ΄-ΚΖ΄).

Σφαίρα 9η: Οι Άγγελοι που κινούνται γύρω από το Θεό (Άσματα ΚΖ΄-ΚΘ΄).

Ο Δάντης ανέρχεται από σφαίρα σε σφαίρα και φθάνοντας πάνω από την 9η Σφαίρα, στον Πύρειο Ουρανό.

 

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%98%CE%B5%CE%AF%CE%B1_%CE%9A%CF%89%CE%BC%CF%89%CE%B4%CE%AF%CE%B1

~ * Επτά θανάσιμα αμαρτήματα * ~

 

Η ψυχή μας είναι μία απέραντη άβυσσος.

 

Ένας βυθός γεμάτος χρώματα, άλλοτε φωτεινά και χαρούμενα και άλλοτε σκοτεινά και νοσηρά. 

 

Μέσα μας όλοι κρύβουμε έναν άγγελο και ένα δαίμονα που αέναα παλεύουν αναμεταξύ τους για ένα κομμάτι του μυαλού και της ψυχής μας.

 

Αρετές και Αμαρτήματα δίνουν συνεχώς μάχες κερδίζοντας ή χάνοντας με τρόπο που διαμορφώνουν τον κόσμο γύρω μας αλλά και μέσα μας.

 

Μα ένας από τους λογούς που ο άνθρωπος ξεχωρίζει από τα υπόλοιπα ζώα είναι η λογική του και η αυτοκαταστροφική του τάση που τον οδηγεί σε συμπεριφορές θανάσιμες ως προς το άτομό του και τη προσωπικό του κόσμο.

 

Τα 7 θανάσιμα αμαρτήματα είναι ένα χαρακτηριστικό παράδειγμα συμπεριφορών αυτοκαταστροφικών του ανθρώπου όπου κατά κύριο λόγο θεμελιώθηκαν από τη θρησκεία μα βασίζονται σε αυτή την εσωτερική μας προτροπή.

 

 Έτσι λοιπόν  Τα εφτά θανάσιμα αμαρτήματα υπάρχουν στον καθένα μας και επηρεάζουν την ψυχή μας . Όλες οι αμαρτίες είναι προσπάθειες να αναπληρώσουν το κενό που νιώθουμε σε διαφόρους τομείς  της ζωής μας, όταν δεν καλύπτονται οι βασικές μας ανάγκες. Κάθε αμάρτημα επηρεάζει με διαφορετικό τρόπο τη σκέψη, το συναίσθημα και τη συμπεριφορά μας και διαστρεβλώνει τον τρόπο που αντιμετωπίζουμε την πραγματικότητα.

 

Τι αποκαλύπτει το κάθε αμάρτημα για τον εαυτό μας;

 

 

Αλαζονεία, Οργή, Ζηλοφθονία, Απληστία, Οκνηρία, Λαιμαργία, Λαγνεία..Και τα εφτά κάνουν αδύνατη έως και δυσάρεστη τη συμβίωση μεταξύ των ανθρώπων. Παρ όλα αυτά συνεχίζουν να υφίσταται και να διαβρώνουν την προσωπικότητα του ατόμου.

 

Απ’ την άλλη πλευρά υπάρχουν και οι αρετές: Ταπεινότητα, Ευσπλαχνία, Αγνότητα, Φιλαλληλία, Επιείκεια, Καλοσύνη και Εργατικότητα, οι οποίες αντισταθμίζουν το κακό στις ανθρώπινες κοινωνίες. Η προσήλωση σε αυτές έχει οδηγήσει κάποιους ανθρώπους στη αγιοποίηση.

Και τότε ο άνθρωπος έκρυψε μέσα του ό,τι κακό!

 

Γέμισε ένα άδειο δωμάτιο με πυκνό σκοτάδι και πίσσα, αμαρτίες... τύψεις για όσα ένιωσε! Κλείδωσε καλά όλες τις πόρτες... τώρα είναι ασφαλής! Όσα δεν ξέρουν δεν υπάρχουν στ' αλήθεια αν κι αυτός τα ξεχάσει! Μπορεί;

Και η αμαρτία συγχωρείται! Το σκοτάδι υποχωρεί και κανένας δεν το βλέπει... Νομίζει!

 

Όμως...

Το σώμα πήρε άλλη πορεία απ' την ψυχή...

Τον σώμα δεν υποδουλώθηκε...

Το σώμα δεν ξεγελάστηκε από το γλυκό κάλεσμα του κρυμμένου κακού!

Το φανερώνει στο μάτι του πλήθους που προσπαθεί να δει μέσα στο κλειδωμένο δωμάτιο.

 

Φως στη σκιά, αλήθεια στο ψέμα!

Ακολούθησε την κίνησή του καθώς ξεγυμνώνει τα μυστικά της ψυχής του.

Προδοσία για το κοινό καλό!

Άκουσε καλά την κάθε του 'λέξη'...

 

Γιατί στον ψιθυριστό ήχο της κίνησής του, κρυβόταν πάντα η ψυχή!

Αμάρτημα Επεξήγηση     Δαίμονας

Αλαζονεία (Superbia) υπεροψία, το να θεωρεί

κανείς τον εαυτό του ανώτερο

 

Aζαζέλ (Azazel)

Ζηλοφθονία (Invidia)      φθόνος, ζήλια, αυτός που ενοχλείται

με την επιτυχία των άλλων

 

Λεβιάθαν (Leviathan)

Οργή (Ira) θυμός, μνησικακία και

εκδικητική συμπεριφορά

 

Σατανάς (Satan/Amon)

Οκνηρία (Acedia) φυγοπονία,

τεμπελιά

 

Βεελφεγώρ (Belphegor)

Απληστία (Avaritia)  πλεονεξία, όταν ένας

θέλει όλο και περισσότερα

 

Μαμωνάς (Mammon)

Λαιμαργία (Gula) βουλιμία, όταν κάποιος τρώει πολύ,

ασταμάτητα και γρήγορα

 

Βελζεβούλ (Beelzebub)

Λαγνεία (Luxuria)     φιληδονία, κατάσταση στην οποία ο άνθρωπος

δεν ελέγχει τις σεξουαλικές του επιθυμίες

 

Ασμοδαίος (Asmodeus)

πανεπιστημιο δυτικης αττικης

~ * Η Ανατολή του Σείριου * ~

 

Τις πρώτες ημέρες του Αυγούστου, μαζί με την ανατολή του Ηλιου, έχουμε και την ανατολή του Σείριου, του λαμπρότερου άστρου στον αστερισμό του Μεγάλου Κυνός, αλλά και γενικότερα του λαμπρότερου άστρου στον ουρανό. Στην αρχαιότητα, μάλιστα, απέδιδαν την επιπλέον αύξηση της θερμοκρασίας αυτή την περίοδο (τα λεγόμενα «κυνικά καύματα») στην υποτιθέμενη προσθήκη της ακτινοβολίας του Σείριου σε εκείνη του Ηλιου! Για τους Αιγύπτιους, ιδιαίτερα, ο Σείριος είχε μεγάλη σημασία. Μερικοί ερευνητές υπολογίζουν ότι οι Αιγύπτιοι αντιστοιχούσαν τη μορφή των άστρων του δικού μας Ωρίωνα με τον θεό τους, τον Οσιρη, ενώ δίπλα του τοποθετούσαν και την πιστή του σύζυγό, την Ισιδα, που αντιπροσωπευόταν από τον Σείριο.

 

Για περισσότερο από δύο μήνες, κάθε χρόνο, ο Σείριος έδυε τόσο κοντά στην ώρα της δύσης του Ηλιου και ανέτελλε τόσο κοντά στην ώρα της ανατολής του, ώστε δεν ήταν δυνατόν να παρατηρηθεί εύκολα. Από το εσωτερικό του ναού της Ισιδος, οι αστρονόμοι – ιερείς παρακολουθούσαν για να δουν την εμφάνιση του Σείριου πριν από την ανατολή του Ηλιου. Και για περίπου 70 μέρες, ο Ηλιος ανέτελλε πριν από την εμφάνιση του Σείριου.

 

Κάποτε όμως έφθανε και η περιπόθητη εκείνη ημέρα, όταν ο Σείριος, το λαμπρότερο άστρο του ουρανού, η Ισιδα, η θεά της αναγέννησης και της ανανέωσης, ανέτελλε στον πρωινό ουρανό και ήταν εμφανές για μερικές μόνο στιγμές προτού η λαμπρότητα του ανατέλλοντος Ηλίου έκανε όλα τα άστρα αόρατα. Στο εσωτερικό του ναού, οι ιερείς γνώριζαν ότι κάθε χρόνο, όταν ο Σείριος ανέτελλε λίγο πριν από τον Ηλιο, ο ποταμός Νείλος θα άρχιζε για μία ακόμη φορά να ξεχειλίζει και να πλημμυρίζει τη γύρω περιοχή. Και ενώ σχεδόν παντού στον κόσμο μια πλημμύρα ήταν ανέκαθεν μια τρομερή καταστροφή, στην κοιλάδα του Νείλου η ετήσια πλημμύρα ήταν μια πραγματική ευλογία. Γιατί κάθε χρόνο, όταν τα νερά της πλημμύρας αποσύρονταν, άφηναν πίσω τους ένα πλούσιο στρώμα χώματος και λάσπης, έτοιμο να βοηθήσει στην ανάπτυξη μιας νέας ετήσιας καλλιέργειας και σοδειάς. Κατά μήκος της όχθης του Νείλου, μάλιστα, πολλοί ναοί ήταν αφιερωμένοι στην Ισιδα. Ενας από αυτούς τους ναούς είχε κτιστεί με την όψη στραμμένη προς τον νοτιοανατολικό ορίζοντα, την κατεύθυνση από όπου ανέτελλε η Ισιδα με τη μορφή του Σείριου.

 

Ο Σείριος, ή άλφα Μεγάλου Κυνός, βρίσκεται σε απόσταση 8,6 ετών φωτός από τη Γη, αλλά η σχετικά μικρή απόστασή του δεν είναι ο μοναδικός λόγος για τη λαμπρότητά του, αφού πρόκειται για ένα άστρο με διπλάσια μάζα από αυτή που έχει ο Ηλιος. Η επιφανειακή θερμοκρασία του φθάνει τις 9.500 βαθμούς Κελσίου, γεγονός που τον κάνει να λάμπει 23 φορές πιο έντονα από ό,τι ο Ηλιος, με έναν λευκό χρωματισμό. Και όμως, οι προδιαγραφές του αυτές είναι μηδαμινές σε σύγκριση με τον σύντροφό του, τον Σείριο Β, αφού το άστρο που βλέπουμε, ο Σείριος Α, συνοδεύεται από ένα μικροσκοπικό, αόρατο χωρίς τηλεσκόπιο, άστρο το οποίο είναι 10.000 φορές πιο αμυδρό από τον Α. Παρ’ όλα αυτά, η θερμοκρασία του Β φθάνει τις 27.000 βαθμούς και γι’ αυτό λάμπει με έναν γαλαζόλευκο χρωματισμό, ενώ ο μόνος λόγος για τον οποίο είναι τόσο αμυδρός έχει να κάνει με το μέγεθός του, που δεν υπερβαίνει εκείνο της Γης. Πάντως η μάζα του είναι παρόμοια με τη μάζα του Ηλιου, έχει δηλαδή σχεδόν διπλάσια μάζα από τους συνηθισμένους λευκούς νάνους.

 

Πράγματι, ο Σείριος Β είναι ένας λευκός νάνος. Είναι, δηλαδή, το λείψανο ενός άστρου που έχει φθάσει στο τέλος της ζωής του, με αποτέλεσμα να εκτοξεύσει τα εξωτερικά στρώματα των αερίων του, τα οποία περιελάμβαναν το μεγαλύτερο μέρος της αρχικής του μάζας. Τα διαστελλόμενα αέρια άφησαν πίσω τους, αποκαλύπτοντάς τον συγχρόνως, τον γυμνό υπερθερμασμένο πυρήνα του άστρου. Ο πυρήνας αυτός αποτελείται από άνθρακα και οξυγόνο, που είναι τα κατάλοιπα, η «στάχτη» δηλαδή, των θερμοπυρηνικών αντιδράσεων του Ηλιου. Αντικρίζουμε, δηλαδή, το «λείψανο» του αρχικού άστρου, που έχει φθάσει πια στο τέλος του. Παρ’ ότι, όμως, ο πυρήνας αυτός έχει πάψει να παράγει ενέργεια, εκπέμπει τεράστιες ποσότητες υπεριώδους ακτινοβολίας, με αποτέλεσμα τη μεγάλη επιφανειακή θερμοκρασία του. Η μεγάλη αυτή θερμότητα οφείλεται στην τρομακτική συμπίεση των υλικών του, που έχουν περιορισθεί σε μια σφαίρα στο μέγεθος της Γης, αλλά με τόσο μεγάλη πυκνότητα, ώστε μια δαχτυλήθρα γεμάτη με τα υλικά του να «ζυγίζει» 1.000 τόνους!

 

* Ο κ. Διονύσης Π. Σιμόπουλος είναι επίτιμος διευθυντής του Ευγενιδείου Πλανηταρίου.

https://www.kathimerini.gr/life/science/1091245/i-anatoli-toy-seirioy/

~ * Περί καταγωγής του Ασκληπιού * ~

 

Σκαλτσά, Ε., 2015. «Ιστορία της φαρμακευτικής»

Σύνδεσμος Ελληνικών Ακαδημαϊκών Βιβλιοθηκών

Διαθέσιμο στο http://hdl.handle.net/11419/5095 (σ.82-84)

---

Επιμέλεια παρουσίασης: Πυθεύς

Σχετική δημοσίευση: Ασκληπιός…Θεός ή Ἠρως

❧

Για την γέννηση του Ασκληπιού υπάρχουν τέσσερις κύριες παραδόσεις, όσες και οι περιοχές που διεκδικούν την καταγωγή του: η Θεσσαλία, η Επίδαυρος, η Αρκαδία και η Μεσσηνία. Κατά τον ‘Oμηρο και τους περισσότερους αρχαίους συγγραφείς καταγόταν από την Θεσσαλία. Ο Ησίοδος διέσωσε έναν παλιό, Θεσσαλικό, καθώς φαίνεται, θρύλο: ήταν υιός του Απόλλωνα και της Κορωνίδας, κόρης του βασιλιά των Λαπίθων Φλεγύα, η οποία ενώ κυοφορούσε τον Ασκληπιό παντρεύτηκε τον Ίσχυ (υιό του Αρκάδα Ελάτου). Η απιστία έγινε γνωστή στον Απόλλωνα από ένα λευκό κοράκι, που το μεταμόρφωσε σε μαύρο και φόνευσε τον Ίσχυ, ενώ η αδελφή του η ‘Aρτεμις σκότωσε την Κορωνίδα. Ο δε Ερμής κατ’ εντολή του Απόλλωνα έβγαλε τον Ασκληπιό από την κοιλιά της Κορωνίδας και τον παρέδωσε στον Κένταυρο Χείρωνα, αδερφό του Δία, από τον οποίον διδάχθηκε την ιατρική.

Η παράδοση για την καταγωγή του Ασκληπιού από την Επίδαυρο αναφέρει τον γάμο του Μάλου και της Ερατούς, κόρης του Δία, από τον οποίον προέκυψε η Κλεοφήμη, που παντρεύτηκε τον βασιλιά των Λαπιθών Φλεγύα. Από τον γάμο αυτό γεννήθηκε η Κορωνίδα, την οποία ερωτεύτηκε ο Απόλλων και γέννησε τον Ασκληπιό. Η Κορωνίδα άφησε το βρέφος στο όρος Τίτθιο, όπου τρεφόταν από το γάλα μιας κατσίκας. Ο βοσκός Αρεσθάνας όταν διαπίστωσε την έλλειψη της κατσίκας προσπάθησε να σκοτώσει το βρέφος, αλλά αυτό έστειλε αστραπή που τον κατατρόμαξε.

Ο Ασκληπιός έλαβε μέρος στην Αργοναυτική εκστρατεία και θεράπευε τους τραυματίες με επωδές και φάρμακα. Θεωρείτο χρησμωδός και παντοδύναμος σωτήρας των ανθρώπων, επιπλέον δε ότι είχε την δύναμη να αναστήσει και νεκρούς. Ο Δίας, κατά τον Διόδωρο, επειδή φοβήθηκε μήπως χάσει την δύναμή του με την κατάργηση του θανάτου τον κατακεραύνωσε ως εκπρόσωπο της ιατρικής τέχνης, που διατάραξε τους φυσικούς νόμους και τον τοποθέτησε μεταξύ των αστερισμών με το όνομα Οφιούχος ή κατά άλλους με τους θεούς στον Όλυμπο. Ο Απόλλωνας για να εκδικηθεί τον θάνατο του υιού του σκότωσε τους Κύκλωπες, που προμήθευσαν τον κεραυνό στον Δία, αλλά τιμωρήθηκε από τον Δία να μείνει στη γη μακρυά από τον Όλυμπο και να ασκεί την ιατρική στους ανθρώπους επί πληρωμή.

Ο Ασκληπιός (κέντρο) φτάνει στην Κω και τον καλωσορίζει ο Ιπποκράτης (αριστερά) και ένας πολίτης (δεξιά), μωσαϊκό, 2ος-3ος αιώνας μ.Χ._CC BY-SA 2.5, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=2270083

Οι γνώμες των ερευνητών είναι διχασμένες για τον τρόπο που ο Ασκληπιός έγινε ο κατεξοχήν θεός της ιατρικής και επισκίασε τους άλλους θεούς – ιατρούς, ακόμη και τον ίδιο τον πατέρα του, τον Απόλλωνα. Για άλλους (Wilamowitz – Moellendorff, 1886) ο Ασκληπιός δεν ήταν αρχικά παρά μια χθόνια θεότητα στη Θεσσαλία (ανάλογη με τον Αμφιάραο ή τον Τροφώνιο), που με τον καιρό θεωρήθηκε ως απλός ήρωας, αργότερα όμως, σχεδόν τυχαία, αποκαταστάθηκε στη θεϊκή του ιδιότητα: στους Θεσσαλούς οφείλεται η εισαγωγή του χθόνιου αυτού δαίμονα στην Πελοπόννησο, από όπου αργότερα απλώθηκε παντού. Άλλοι όμως ερευνητές δέχονται ως πιο σωστή τη γνώμη που υποστήριξαν οι Emma και Edelstein (1945) σύμφωνα με την οποία ο Ασκληπιός, ο ἀμύμων ἰητὴρ του Ομήρου, γρήγορα έγινε ο προστάτης των ιατρών, οι οποίοι αποκτούσαν κύρος θεωρούμενοι απόγονοί του. Στην πραγματικότητα ο Ασκληπιός δεν θεράπευε αρρώστους, απλώς προστάτευε τους ιατρούς και εκείνοι θεράπευαν τους αρρώστους, όμως σταδιακά στην ψυχή του λαού ο ήρωας, ο προστάτης των ιατρών, ταυτιζόταν όλο και πιο πολύ με την ιατρική, ώσπου έγινε η κατ’ εξοχήν ιατρική θεότητα. Η θεοποίηση του πρέπει να συντελέσθηκε γύρω στα τέλη του 6ου αιώνα π.Χ. και κατά πάσα πιθανότητα στην Επίδαυρο. Από την Επίδαυρο η λατρεία του νέου θεού άρχισε να ξαπλώνεται με αστραπιαία ταχύτητα.

Ο περιηγητής Παυσανίας (2ος αιώνας μ.Χ.) αναφέρει κατά την επισκεψή του στο Ασκληπιείο της Επιδαύρου ότι είδε έξι αναθηματικές πλάκες. Παρατίθενται δύο παραδείγματα από την Επίδαυρο (Λυπουρλής, 1998):

«Ο Ερμόδικος από τη Λάμψακο ήταν παράλυτος. Ο θεός τον θεράπευσε κατά την ώρα της εγκοίμησης και τον διέταξε να βγει και να φέρει στο ιερό μια πέτρα, την πιο μεγάλη που μπορούσε. Κι εκείνος πήγε και έφερε την πέτρα που ήταν μπροστά στο άβατο»

«Κάποιος είχε πληγή μέσα στην κοιλιά του. Αυτός είδε την ώρα της εγκοίμησης ένα όνειρο. Του φάνηκε ότι ο θεός διέταξε τους υπηρέτες, που τον ακολουθούσαν να τον κρατήσουν για να ανοίξει την κοιλιά του και εκείνος προσπαθούσε να ξεφύγει. Εκείνοι όμως τον έπιασαν και τον έδεσαν πάνω στο τραπέζι και τότε ο Ασκληπιός του έσκισε την κοιλιά, του έκοψε την πληγή και τον έραψε πάλι. Ύστερα από όλα αυτά βγήκε υγιής και το δάπεδο του άβατου γέμισε από αίμα»

Το εξαιρετικό θεραπευτικό έργο του Ασκληπιού αναφέρεται και στα Ορφικά έπη: Ίητηρ πάντων ‘Ασκληπιέ, δέσποτα παιάν, θέλγων άνθρώπων πολυαλγέα πήματα νούσων, ἡπιόδωρε, κραταιέ, μόλοις κατάγων ύγιείαν, και παύων νόσους χαλεπάς…..

Ο Ησίοδος τον αναφέρει ως άνθρωπο με θεϊκή καταγωγή. Ο Σοφοκλής ως τον πραΰνοντα τις νόσους άνθρωπο. Ο Σωκράτης, κατά τον Πλάτωνα, ονομάζει αυτόν μέγαν ιατρόν και διδάσκαλον της ιατρικής. Η λατρεία του άρχισε μάλλον τον 8ο αιώνα π.Χ. από την Θεσσαλία και διαδόθηκε από τους Δωριείς στη υπόλοιπη Ελλάδα. Ο Ασκληπιός ως κατ’ εξοχήν θεός της ιατρικής και της υγείας ή ως θεοποιηθείς ήρωας λατρεύθηκε επί μακρόν σε όλη την Ελλάδα από τον 5ο αιώνα π.X. μέχρι τέλους της πολυθεΐας. Του αποδίδονταν τα προσωνύμια: αμύμων ιητήρ, μάκαρ, άναξ, παιάν, παιήων, παιών, σωτήρ, όρθιος, αγλαόπους, αιγλάηρ, βασιλεύς, αρχαγέτας, φιλόλαος, δημαίνετος, εύκολος, επήκοος, επικούριος, αλεξίπονος, δεσπότης, φιλάνθρωπος, συγγνώμων, κοτυλεύς, ηπιόδωρος, ηπιοφρων, αγλαός, πάνθειος κλεινότατος, κλυτόμητις, παις και υιός Φοίβου, περγαμηνός, πανταλιώτης κ.ά.

Ζώο & ιερό σύμβολο στην λατρεία του Ασκληπιού ήταν ο ελισσόμενος γύρω από βακτηρία όφις, που ήταν και το επικρατέστερο σύμβολό του, γι’ αυτό και διατηρούνταν φίδια στα Ασκληπιεία.

Οι πανάρχαιοι οφιολατρικοί συμβολισμοί είναι στενά συνδεδεμένοι με θρησκευτικά, μυθολογικά, θεραπευτικά, ή μαγικά πρόσωπα και πράγματα. Η οφιολατρεία με τα σύμβολα της απλώνεται σχεδόν από την προϊστορία, περνά διαδοχικά από τον χθόνιο όφι (δαιμονική θεότητα του κάτω κόσμου) ή από τον αρχέγονο όφι της Βίβλου και από τον ιερό όφι, το πασίγνωστο σύμβολο του Ασκληπιού. Η συσχέτιση των φιδιών με θρησκευτικές ή μαγικές διεργασίες είναι γνωστή από τους χρόνους της προϊστορίας. Όλες οι μυθολογίες και οι λαϊκές παραδόσεις μνημονεύουν θεότητες, ήρωες ή τέρατα σε μορφές φιδιών. Η παράδοση και τα αρχαιολογικά ευρήματα oδηγούν στο συμπέρασμα ότι η Μεσοποταμία διεκδικεί την πατρότητα του ιερού όφι και η Αίγυπτος έρχεται δεύτερη. Ο μύθος μάλλον συμβολίζει τις μεταμορφώσεις των διαφόρων θεοτήτων και τη μετά θάνατο ενσωμάτωση με τους θεούς του κάτω κόσμου. Η μορφή των όφεων σχετίζεται με πρωτόγονες ιατρικές δαιμονικές θεότητες και με θεραπευτικές μυστηριακές τελετές. Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία ο Ασκληπιός είχε θρέψει ο ίδιος το ιερό φίδι του στο Πήλιο και το έπαιρνε μαζί του όπου πήγαινε και έτσι απλώθηκε παντού η φήμη του ιερού όφι στα Ασκληπιεία (Ίσσα, 2010).

Η ράβδος του Ασκληπιού

Από τότε που ο Ασκληπιός θεοποιήθηκε, η ράβδος (βακτηρία) και ο ιερός όφις του συμβολίζουν το ιατρικό επάγγελμα ακόμη και σήμερα. Η βακτηρία διευρυμένη προς τα κάτω και πιο λεπτή προς τα άνω συμβολίζει την εξουσία και το στήριγμα που χρειάζεται ο νέος Ασκληπιάδης – ιατρός κατά την άσκηση του επαγγέλματός του. Ο όφις υπήρξε αρχαίο σύμβολο της επούλωσης, της ίασης, της μακροζωΐας και της ανανέωσης, όπως περιοδικά αλλάζει το δέρμα του, αλλά και έμβλημα της σωφροσύνης, της αλήθειας και της ευφυίας, που εκφράζουν οι τρεις ημίκυκλοι που σχηματίζει ο όφις του Ασκληπιού γύρω από τη ράβδο του. Αναφέρεται ότι ο μονός όφις ως έμβλημα είναι αρχαιότερος από τον διπλό όφη του Ερμή. Πιθανόν το έμβλημα του Ασκληπιού να εμφανίστηκε αρχικά κατά τους ομηρικούς χρόνους και να πρόκειται για μορφολογική διαφοροποίηση του σκήπτρου του Ερμή (Ίσσα, 2010).

Για αιώνες αυτό το σύμβολο της ιατρικής είχε ξεχαστεί, όμως κατά την περίοδο του Ανθρωπισμού αναβίωσε ο αρχαίος μύθος και το έμβλημα του Ασκληπιού εμφανίστηκε εκ νέου. Από τον 15ο αιώνα εμφανίζονται αρκετές παραλλαγές. Ως έμβλημα της ιατρικής ιδιότητας η Γαλλία υιοθέτησε τον ιερό όφη του Ασκληπιού το 1798. Στην Ελλάδα αφού πρώτα είχε εκπατριστεί και διεθνοποιηθεί, θεσπίστηκε μετά τα πρώτα απελευθερωτικά χρόνια το 1833. Στην Γερμανία το 1868. Ακολούθησε η Αγγλία το 1898 και έπειτα άλλες χώρες.

Το έμβλημα των φαρμακοποιών δείχνει τον ιερό όφι να πίνει ίσως γάλα από την κούπα της Υγείας συμβολίζοντας πιθανόν ένα θεϊκό βιολογικό ελιξήριο. Η ιατρική στην κοσμογονική της πορεία συνδέθηκε στενά με το φαρμακευτικό κύπελο (Ίσσα, 2010).

Εμβλήματα του Ασκληπιού ήταν επίσης διάφορα φαρμακοτεχνικά όργανα, κύλινδροι χειρογράφων, πινακίδες ή βιβλία, δίπτυχα, πυξίδες, φιάλη, σικύα (βεντούζα), σκήπτρον, βακτηρία κλπ.

Υπάρχουν περίπου πενήντα αγάλματα του Ασκληπιού στα διάφορα μουσεία με πιο γνωστά, το άγαλμα του Εθνικού Αραχαιολογικού Μουσείου, της Ρώμης (στο Βατικανό), της Φλωρεντίας (dei Uffici) κλπ.

Σχετικές με τον Ασκληπιό θεότητες υπήρξαν οι ακόλουθες:

– Η σύζυγός του Ασκληπιού Ηπιόνη, που λατρευόταν στην Επίδαυρο και στην Κω. Θεωρείτο θεά της καταπράυνσης των πόνων και επιδιδόταν στη θεραπεία των εσωτερικών νοσημάτων με φάρμακα και στη μαιευτική.

– τα τέκνα του, που ήταν επίσης ιατροί: ο Μαχάων, που θεωρείτο χειρουργός και ο Ποδαλείριος, που θεωρείτο παθολόγος. Οι δύο αυτοί Ασκληπιάδες έμαθαν την ιατρική τέχνη από τον πατέρα τους και την δίδαξαν στους υιούς τους και στους των μαθητές τους.

– Τελεσφόρος ή ́Ακεσις ή Ιανίσκος ή Ευκμερίων, που ήταν προστάτης όσων βρίσκονταν σε ανάρρωση. Απεικονίζονταν ως ωραίος νέος και λατρευόταν κυρίως στη Θράκη.

– Υγεία. Θεότητα που προσωποποιούσε την σωματική, πνευματική και ψυχική ευεξία. Στην Αθήνα, η λατρεία της προηγήθηκε αυτής του Ασκληπιού.

– Ιασώ ή Ακεσώ. Θεά της ίασης.

– Πανάκεια. Κόρη και ακόλουθος του Ασκληπιού.

– Αίγλη. Η νεότερη κόρη του Ασκληπιού.

Ο Ασκληπιός αν και θεός απαιτούσε να πληρώνεται. Από τις εισπράξεις πληρωνόταν οι ιερείς και ανεγείρονταν ναοί.

Ασκληπιεία (σελίδες 31 και 32 του ιδίου συγγράμματος)

Η θεραπευτική ασκείτο στα ιερά και τα ασκληπιεία, που δεν ήταν νοσοκομεία, αλλά τόποι προσκυνήματος των ασθενών, όπου κατέφευγαν για να βρούν εφαρμογή των θεραπευτικών αρχών του Ασκληπιού. Γνωστά ιερά υπήρξαν το Αμφιαράειον στον Ωρωπό, το Τροφώνειο άντρο στη Βοιωτία και το ιερό στην Τιθορέα της Φωκίδας. Ενώ η ομηρική ιατρική εξασκείται από ανθρώπους του λαού, η ιατρική στα Ασκληπιεία εξασκείται αποκλειστικά από τους ιερείς και οι θεραπείες θεωρούντο θαυματουργικές.

Από τα τριακόσια Ασκληπιεία, που υπήρχαν σε όλη την Ελλάδα, τα πιο γνωστά ήταν της Τρίκκης στη Θεσσαλία, που θεωρείται ως το αρχαιότερο ασκληπιείο από όπου ξεκίνησε η λατρεία του Ασκληπιού (Eστί δ’η μεν Tρίκκη, όπου το ιερόν του Aσκληπιού το αρχαιότερον και επιφανέστερον), της Επιδαύρου, από όπου προήλθαν τα σημαντικότερα Ασκληπιεία (Tα γαρ Aσκληπιεία τα επιφανέστατα γεγονότα εξ Eπιδαύρου), της Κω, το οποίο ο Στράβων αποκαλεί σφόδρα ένδοξον και πολλών αναθημάτων μεστόν, της Κυρήνης, της Περγάμου και της Κνίδου.

H σημασία των επιγραφών των ιαμάτων, των αναθηματικών πλακών ή στηλών των Aσκληπιείων είναι πολύ μεγάλη, διότι αποτελούν άριστες μαρτυρίες για το συντελούμενο σε αυτά θεουργικό-θεραπευτικό έργο και επιβεβαιώνουν τις περιγραφές των αρχαίων συγγραφέων, των περιηγητών και των ιστορικών της ιατρικής.

Στην Αθήνα η λατρεία του Ασκληπιού αναφέρεται από το 429 π.Χ., που ιδρύθηκε το πρώτο Ασκληπιείο. Στην Ρώμη ιδρύθηκε Ασκληπιείο στο νησί του Τίβερη το 294 π.Χ., αφού αντιπροσωπεία, που είχε σταλεί στο Ασκληπιείο της Επιδαύρου, μετέφερε από εκεί ιερό όφι. Αυτό το ιερό του Ασκληπιού κτίστηκε προκειμένου να απαλλαχθεί η πόλη από την πανώλη.

Τα Ασκληπιεία κτίζονταν σε όμορφο φυσικό περιβάλλον κατάλληλο για τη θεραπεία, συνήθως κοντά σε θάλασσα. Απαραιτήτως υπήρχε πηγή καθαρού νερού. Η περιοχή κοντά στα Ασκληπιεία δεν επιτρεπόταν να κατοικηθεί προς αποφυγή νοσηρής επιρροής. Σταδιακά γύρω από τα πρωτόγονα ιερά κτίζονταν γυμναστήρια, στάδια, μεγαλοπρεπή θέατρα. Ήταν αρχιτεκτονικά αριστουργήματα και διακοσμούνταν με έργα των μεγαλύτερων καλλιτεχνών.

Το προσωπικό των Ασκληπιείων αποτελούνταν από τον πρώτο ιερέα, που διηύθυνε τον ιερό ναό, εξέταζε ο ίδιος τους ασθενείς και καθόριζε τη θεραπεία, τους ιερομνήμονες που ήταν νοσοκόμοι, υδροθεραπευτές και μαλάκτες, τους ιερείς της τάξης των Νεοκόρων, που έσβηναν τους λύχνους την νύχτα και έδιναν την εντολή στους ασθενείς να κοιμηθούν και να παραμείνουν ήσυχοι ακόμη και αν ακούσουν θόρυβο στο ναό. Τα μυστικά της ιατρικής τέχνης γνώριζαν μόνο οι πρεσβύτεροι και διατηρούσαν με αυστηρότητα το απόρρητον των γνώσεων, που ήταν κληρονομικό δικαίωμα.

Ασκληπιός – απόσπασμα μωσαϊκού λουτρού στο Κιουστεντίλ (Βουλγαρία), συγγραφέας Νικολάι Ζίκοφ

Στα Ασκληπιεία κατέφευγαν οι ασθενείς επί πληρωμή καί παρέμεναν αρκετές ημέρες. Προηγείτο προκαταρκτική θεραπευτική αγωγή, αποκαθαρτική, με λουτρά καθαριότητας και αποχή από ορισμένα είδη τροφής. Μετά τη φάση αυτή, επιτρεπόταν στους ασθενείς να εισέλθουν στο ιερό, όπου ακολουθούσε λεπτομερής εξέταση του ασθενούς από τους ιερείς και θρησκευτικές τελετές (θυσίες και καθαρμοί). Η θεραπεία άρχιζε με δίαιτα, που διαρκούσε πολλές ημέρες, γυμναστική, προσευχές, εγκοιμήσεις και διδασκαλίες, που τόνωναν ψυχικά τον ασθενή και τελείωνε με λουτροθεραπεία και μάλαξη. Η εγκοίμηση ήταν η ψυχολογική προετοιμασία του ασθενούς από τους ιερείς. Ο ασθενής κοιμόταν μέσα στο Άβατον του ιερού, στα πόδια του αγάλματος του Ασκληπιού, προκειμένου να ονειρευθεί την ίασή του (είδος αυθυποβολής). Στην πρώιμη φάση των Ασκληπιείων θεωρείται ότι υπήρχε άμεση παρέμβαση του ιερέως, ο οποίος με το προσωπείον του Ασκληπιού εισήρχετο στο Άβατον συνοδευόμενος από ιέρεια και εκτελούσε διάφορα είδη θεραπείας. Σε μετεγενέστερες εποχές, η εγκοίμηση περιοριζόταν σε συμβουλές ή στην υποβολή ή στην ερμηνεία των ονείρων. Μετά τη θεραπεία ήταν έθιμο να αφιερώνουν στον θεό ένα ανάθημα, μια αναπαράσταση σε χρυσό ή άργυρο ή σε μάρμαρο του μέρους που θεραπεύτηκε, ή να ρίχνουν νομίσματα στην ιερή πηγή. Αξίζει να αναφερθεί ότι η εγκοίμηση έχει διατηρηθεί μέχρι τις ημέρες μας, π.χ. στην Τήνο οι προσκυνητές κοιμούνται στην αυλή του ναού την παραμονή της 15ης Αυγούστου «για να πάρουν την ευλογία της Μεγαλόχαρης».

Σε κάθε Ασκληπιείο, ανάλογα με τη νοοτροπία των κατοίκων της χώρας, γινόταν χρήση διαφόρων τρόπων θεραπείας με μεγαλύτερη ή μικρότερη τάση προς τον μυστικισμό ή την εμπειρία. Εάν δεν επιτυγχάνετο ίαση κατέφευγαν στα μαγικά, στις μαντείες και στα κατάλληλα φάρμακα. Η επίγνωση της αδυναμίας του πρωτόγονου ανθρώπου έναντι των στοιχείων της φύσης (αρρώστια, θάνατος κλπ) δημιούργησε την ανάγκη της ικεσίας και της επίκλησης. Οι διάφοροι αρχαίοι λαοί θεωρούσαν την αρρώστια ως επενέργεια υπερφυσικών δυνάμεων και πίστευαν ότι μόνο οι προικισμένοι με υπερφυσικές ή θεϊκές δυνάμεις μπορούσαν να θεραπεύουν αρρώστους. Η ιατρική στα Ασκληπιεία εξασκείτο αποκλειστικά από τους ιερείς και οι θεραπείες θεωρούντο θαυματουργικές. Κατά την προϊπποκρατική περίοδο είχε δημιουργηθεί ένα είδος μαγείας και θαυματοποιίας, η θεουργία ή θεουργική τέχνη, κατά την οποία οι μύστες συνδέονταν με τις θεότητες του αγαθού. Εκτελεστές αυτής της τέχνης ήταν οι ιερείς, οι οποίοι φρόντιζαν για τη θεραπεία των νόσων. Οι θεουργικές επικλήσεις γινόταν σε ένα μίγμα αιγυπτιακής, χαλδαϊκής, ελληνικής και λατινικής γλώσσας. Η θεουργική δημιούργησε τον ιατρικό μυστικισμό, ο οποίος μέσω της αγυρτείας ασκούσε υποβολή στους ασθενείς και μερικές φορές είχε και ιαματικό αποτέλεσμα. Τέτοιου είδους θεουργική υποβολή ασκούνταν και στα Ασκληπιεία, όπου με τις εγκοιμίσεις επιχειρείτο η ίαση.

Σταδιακά τα Ασκληπιεία εξελίχθηκαν σε αληθινά θεραπευτικά κέντρα. Στην πρώτη τους όμως μορφή δεν διαφέρουν από τους ναούς των Αιγυπτίων, έχουν τον ίδιο θεοκρατικό και μυστικιστικό χαρακτήρα. Η μόνη διαφορά ήταν ότι οι ιερείς στα Ασκληπιεία έγραφαν την νόσο και τη θεραπεία σε αναθηματικές πλάκες. Έτσι καθιερώθηκε θεραπευτική τέχνη σχετιζόμενη με τις αναθηματικές πλάκες, που ακολουθούσαν όλοι οι ιερείς του Ασκληπιού. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι οι κνίδιες γνώμες (βλ. σ. 36 Σχολή της Κνίδου), που ακολουθούντο από όλους τους ιερείς του Ασκληπιείου της Κνίδου και κατ’ αναλογία βρίσκουμε αργότερα ανάλογα δόγματα από το Ασκληπιείο της Κω.

Η ιερατική ιατρική είχε μεγάλη διάδοση πριν από την προϊπποκρατική περίοδο και εξακολουθούσε να ασκείται και στους πρώτους Χριστιανικούς αιώνες. Τα Ασκληπιεία περιήλθαν σε αφάνεια τον 5ο μ.Χ. αιώνα με την επικράτηση του Χριστιανισμού, οπότε οι ασθενείς κατέφευγαν στους ναούς και τα μοναστήρια.

Προσπάθειες να ετυμολογηθεί το όνομα του Ασκληπιού υπήρξαν πολλές (Μαρκέτος, 1997, 2008). Πιθανόν η σύνθετη ονομασία Aσκ(λ)ηπιός να προέκυψε από τις δύο λέξεις ασκείν και ήπιος («ασκείν ηπίως τους νοσούντας»). Tο γράμμα (λ) σύμφωνα με αυτή την εκδοχή αποτελεί πλεονασμό ανάμεσα στο πρώτο και το δεύτερο συνθετικό του ονόματος. Όμως το όνομά του αναγράφεται και με ποικίλους άλλους τύπους, όπως Αἰσκλαπιός (‘Αργος), Αἰσχλαβιός (σε επιγραφή με κορινθιακή γραφή), Ἀσχλαπιός (Βοιωτία), Αἰγλαπιός και Ἀγλαπιός (Λακωνία), Ἀσκαλαπιός (Θεσσαλία), Ἀσκαλπιός (Γόρτυνα). Για τη διαμόρφωση αυτών των τύπων σημαντικό ρόλο έπαιξαν και οι ιδιαίτεροι φωνητικοί νόμοι, που ίσχυαν στους επιμέρους τόπους.

Όμως προκύπτουν και άλλες ετυμολογικές ερμηνείες, όπως από τις ακόλουθες λέξεις:

ασκελής (που σημαίνει σκληρός) και ήπιος, επειδή ο Aσκληπιός μπορούσε να καταπραΰνει τους σκληρούς πόνους και να καθιστά ήπια τα βαριά νοσήματα,

ασπάλαξ ή σκάλωψ (=τυφλοπόντικας), επομένως ο Ασκληπιός πρέπει να ήταν ένας θεός -τυφλοπόντικας, ένας χθόνιος θεός. Τα σημαντικότερα από τα επιχειρήματα με τα οποία υποστηρίχθηκε η άποψη αυτή ήταν: α) ο τυφλοπόντικας κατείχε μια πολύ σημαντική θέση στη λαϊκή θεραπευτική β) ένα από τα βασικά κτίρια του Ασκληπιείου της Επιδαύρου, η Θόλος, θυμίζει με τον τρόπο της κατασκευής της τη φωλιά του τυφλοπόντικα: γύρω από έναν κεντρικό χώρο ένα πλήθος από στοές που επικοινωνούν μεταξύ τους. Τα επιχειρήματα αυτά αν και φαίνονται εκ πρώτης όψεως πειστικά, τελικά δεν ικανοποιούν τους ειδικούς μελετητές, κυρίως γιατί η ετυμολογία αυτή δεν μπορεί να αποδειχθεί με γραπτές μαρτυρίες

αίγλη, που σημαίνει λάμψη φωτός και συνδέεται με το πρώτο συνθετικό του ονόματός του (Aγλάωρ ή Aγλήεις)

Aσκελοποιός, λέξη με την οποία χαρακτηρίζεται όποιος εμποδίζει τους ανθρώπους να αρρωσταίνουν από το όνομα του άρρωστου τύρρανου της Eπιδαύρου Aσκλή, που θεραπεύθηκε από τον έως τότε ονομαζόμενο Ήπιο θεό.

Δεδομένου ότι η Ελληνική μυθολογία είναι στη βάση της ορθολογιστική, οι αλληγορικές διηγήσεις, που σχετίζονται με την γέννηση και τον θάνατο του Ασκληπιού, υποδηλώνουν ότι η θεραπευτική, αν και θεία τέχνη, δεν είναι αλάθητη και υπόκειται στους νόμους της φύσης. H ταχύτατη εξάπλωση της λατρείας του Ασκληπιού στην ύστερη αρχαιότητα, που ανακηρύχθηκε ως σωτήρας της οικουμένης οφείλεται στο γεγονός ότι σε αντίθεση με τους Ολύμπιους θεούς είχε την δύναμη να θεραπεύει και να παρατείνει τη ζωή των ανθρώπων.

https://chilonas.com/2018/11/19/https-wp-me-p1op6y-ce8/