Μια από τις πιο οικείες εικόνες από τα κινούμενα σχέδια προηγούμενων δεκαετιών είναι αυτή του Γούντι του τρυποκάρυδου να επιδίδεται στην αγαπημένη του συνήθεια: να τρυπά με το ράμφος του τον κορμό ενός δέντρου.
Η εικόνα αυτή, που ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα, «γέννησε» σε μια ομάδα Κινέζων επιστημόνων το ερώτημα πώς γίνεται οι δρυοκολάπτες να μην τραυματίζονται στο κρανίο από αυτήν την επαναλαμβανόμενη κίνηση που του ασκεί τεράστια πίεση; Είναι δυνατόν η απάντηση σε αυτό το ερώτημα να βρει κάποια εφαρμογή προς όφελος και του ανθρώπου;
Ο τραυματισμός στο κεφάλι αποτελεί μια από τις βασικές αιτίες θανάτου σε ολόκληρο τον κόσμο, καθώς το 15% όλων των θανατηφόρων τραυματισμών οφείλονται σε εγκεφαλική βλάβη. Το ποσοστό είναι ακόμη μεγαλύτερο στους νέους.
Η μελέτη ερευνητών από το Πανεπιστήμιο Μπεϊχάνγκ του Πεκίνου και το Πολυτεχνείο του Χονγκ Κονγκ επικεντρώθηκε στην παρδαλοτσικλητάρα, ένα κοινό είδος μεγάλου δρυοκολάπτη που απαντάται σε πολλές χώρες της Ασίας και της Ευρώπης, ανάμεσά τους και την Ελλάδα. Οι επιστήμονες χρησιμοποίησαν δύο κάμερες που μπορούν να καταγράψουν πολλά «καρέ» ανά δευτερόλεπτο και «σάρωσαν» τα κρανία των πτηνών, ώστε να εξετάσουν τη δομή των οστών τους.
«Υποθέταμε ότι οι δρυοκολάπτες προστατεύονται από τους τραυματισμούς στο κεφάλι, παρότι οι μελέτες που έχουν γίνει δεν αποδεικνύουν κάτι τέτοιο ποσοτικά», λέει ένας εκ των δύο ερευνητών που εκπόνησαν τη μελέτη, ο Γιούμπο Φαν από το Πανεπιστήμιο Μπεϊχάνγκ. «Η κοινή λογική λέει ότι αν οι δρυοκολάπτες υπέφεραν από πονοκεφάλους, θα έπαυαν να τρυπούν κορμούς».
Τα αποτελέσματα της κινεζικής μελέτης, που δημοσιεύονται στη διαδικτυακή επιθεώρηση PLoS ONE, δείχνουν ότι οι δρυοκολάπτες έχουν μέσα στο κρανίο τους ένα περίπλοκο αντικραδασμικό σύστημα που βασίζεται στην ελαστικότητα του οστού, όχι σε ένα, αλλά σε αρκετά διαφορετικά σημεία. Αυτή η ιδιότητά τους σε συνδυασμό με το άνισο μήκος του πάνω και του κάτω μέρους του ράμφους, φαίνεται πως «προστατεύει» τα πτηνά από τραυματισμούς.
Οι επιστήμονες τονίζουν στην έκθεσή τους ότι οι δρυοκολάπτες οφείλουν την ικανότητά τους να μην τραυματίζονται σε ένα συνδυασμό παραγόντων και μορφολογικών χαρακτηριστικών. Όπως λέει ο Γιούμπο Φαν, «αυτός ο συνδυασμός ενδέχεται να φανεί χρήσιμος στο σχεδιασμό νέου προστατευτικού εξοπλισμού» για τους ανθρώπους, όπως για παράδειγμα νέα, πιο αποτελεσματικά κράνη για μοτοσυκλετιστές και ποδηλάτες.
