1.
Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΑΠΟΣΠΑΣΗΣ ΤΗΣΠΡΟΣΟΧΗΣ
Το θεμελιώδες στοιχείο του κοινωνικού ελέγχου είναι η στρατηγική της απόσπασης της προσοχής πουέγκειται στην εκτροπή της προσοχής του κοινού από τα σημαντικά προβλήματα και τις αποφασισμένεςαπό τις οικονομικές και πολιτικές ελίτ αλλαγές μέσω της τεχνικής του κατακλυσμού συνεχόμενωναντιπερισπασμών και ασήμαντων πληροφοριών.Η στρατηγική της απόσπασης της προσοχής είναι επίσης απαραίτητη για να μην επιτρέψει στο κοινό ναενδιαφερθεί για απαραίτητες γνώσεις στους τομείς της επιστήμης, της οικονομίας, της ψυχολογίας,της νευροβιολογίας και της κυβερνητικής.«Διατηρήστε την προσοχή του κοινού αποσπασμένη, μακριά από τα αληθινά κοινωνικά προβλήματα,αιχμάλωτη θεμάτων που δεν έχουν καμία σημασία. Διατηρήστε το κοινό απασχολημένο, τόσο πολύ ώστενα μην έχει καθόλου χρόνο για να σκεφτεί – πίσω στο αγρόκτημα, όπως τα υπόλοιπα ζώα» (απόσπασμααπό το κείμενο: Αθόρυβα όπλα για ήρεμους πολέμους).
2. ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΜΕΤΑ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΛΥΣΕΩΝ
Αυτή η μέθοδος καλείται επίσης «πρόβλημα-αντίδραση-λύση». Δημιουργείται ένα πρόβλημα, μιαπροβλεφθείσα «κατάσταση» για να υπάρξει μια κάποια αντίδραση από τον κόσμο, με σκοπό αυτός οίδιος να ορίσει τα μέτρα που η εξουσία θέλει να τον κάνει να δεχτεί. Για παράδειγμα: Αφήνεται ναξεδιπλωθεί και να ενταθεί η αστική βία ή οργανώνονται αιματηρές επιθέσεις που αποσκοπούν στο νααπαιτήσει ο κόσμος νόμους ασφαλείας και πολιτικές εις βάρος της ελευθερίας. Ή ακόμα: Δημιουργούνμία οικονομική κρίση ώστε να γίνει αποδεκτή ως αναγκαίο κακό η υποχώρηση των κοινωνικώνδικαιωμάτων και η διάλυση των δημόσιων υπηρεσιών.
3. Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΣΤΑΔΙΑΚΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ
Για να γίνουν αποδεκτά τα διάφορα απαράδεκτα μέτρα, αρκεί η σταδιακή εφαρμογή τους, λίγο λίγο, επίσυναπτά έτη. Κατά αυτόν τον τρόπο επιβλήθηκαν τις δεκαετίες του ΄80 και ΄90 οι δραστικά νέεςκοινωνικοοικονομικές συνθήκες (νεοφιλελευθερισμός): ανύπαρκτο κράτος, ιδιωτικοποιήσεις,ανασφάλεια, ελαστικότητα, μαζική ανεργία..... μισθοί που δεν εξασφαλίζουν ένα αξιοπρεπές εισόδημα,τόσες αλλαγές που θα είχαν προκαλέσει επανάσταση αν είχαν εφαρμοστεί μονομιάς.
4. Η ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΗ ΤΗΣ ΑΝΑΒΟΛΗΣ
Ένας άλλος τρόπος για να γίνει αποδεκτή μια αντιλαϊκή απόφαση είναι να την παρουσιάσουν ως«επώδυνη και αναγκαία», εξασφαλίζοντας τη συγκατάβαση του λαού τη δεδομένη χρονική στιγμή καιεφαρμόζοντάς τη στο μέλλον. Είναι πιο εύκολο να γίνει αποδεκτή μια μελλοντική θυσία απ’ ό,τι μίαάμεση. Κατά πρώτον επειδή η προσπάθεια δεν καταβάλλεται άμεσα και κατά δεύτερον επειδή το κοινό,η μάζα, πάντα έχει την τάση να ελπίζει αφελώς ότι «τα πράγματα θα φτιάξουν στο μέλλον» και ότι οιαπαιτούμενες θυσίες θα αποφευχθούν. Αυτό δίνει περισσότερο χρόνο στο κοινό να συνηθίσει στην ιδέατων αλλαγών και να τις αποδεχτεί με παραίτηση όταν φτάσει το πλήρωμα του χρόνου.
5. ΑΠΕΥΘΥΝΣΗ ΛΟΓΟΥ ΣΤΟ ΚΟΙΝΟ ΣΑΝ ΑΥΤΟ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΣΤΗΝ ΠΑΙΔΙΚΗ ΗΛΙΚΙΑ
Η πλειονότητα των διαφημίσεων που απευθύνονται στο ευρύ κοινό χρησιμοποιούν λόγο, επιχειρήματα,προσωπικότητες και τόνο της φωνής, όλα ιδιαίτερα παιδικά, πολλές φορές στα όρια της αδυναμίας, σανο θεατής να ήταν μικρό παιδάκι ή διανοητικά υστερημένος.Όσο περισσότερο θέλουν να εξαπατήσουν τοθεατή τόσο πιο πολύ υιοθετούν έναν παιδικό τόνο. Γιατί; «Αν κάποιος απευθύνεται σε ένα άτομο σαναυτό να ήταν 12 χρονών ή και μικρότερο, αυτό λόγω της υποβολής είναι πολύ πιθανό να τείνει σε μιααπάντηση ή αντίδραση απογυμνωμένη από κάθε κριτική σκέψη, όπως αυτή ενός μικρού παιδιού» (βλ.Αθόρυβα όπλα για ήρεμους πολέμους).
Ένα ενδιαφέρον βίντεο με το οποίο εξηγείται το πως συμβαίνει οι άνθρωποιγύρω μας να συμμορφώνονται σύμφωνα με μια πλαστή και "στημένη"πραγματικότητα, ακόμα και όταν χρειάζεται να αγνοήσουν τα πιο οφθαλμοφανήγεγονότα, όπως π.χ. το γεγονός ότι η χώρα μας τελεί υπό κατοχή.Ποιό είναι το υπερόπλο του ...φακελώματος σήμερα; Το παλαιό αυτό Πείραμα Συμμόρφωσης του πολωνοεβραίουψυχολόγου Solomon Asch αποκαλύπτει με έναν απλό και κατανοητό τρόπο, τηνδύναμη επιβολής των ΜΜΕ στην κοινή γνώμη και ερμηνεύει την ύπνωση η οποίαμας έχει επιβληθεί, σύμφωνα με την οποία είναι μόνο ζήτημα χρόνου ναλυθούν τα οικονομικά μας προβλήματα και ότι δήθεν το μόνο που χρειάζεταιείναι οικονομικές θυσίες, υπομονή, υπακοή και ελπίδα.Στην προκειμένη περίπτωση η οφθαλμοφανήςπραγματικότητα που καταπιέζεται σε ατομικό επίπεδο για τον εξεταζόμενο στοπείραμα, κάτω από την επιρροή των διπλανών του –δήθεν συνεξεταζομένων-,καταπιέζεται και για ένα αρκετά μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας μας σε μαζικόεπίπεδο κάτω από την επιρροή των ΜΜΕ. Τους κάνει να αγνοούν δηλαδή εξ ίσου εξωφρενικά μια πραγματικότητα, επειδήδεν αναφέρεται ποτέ ρητά από τα μεγάλα ΜΜΕ: Ότι με μέτρα όπως αυτά πουέχουν ληφθεί για την αντιμετώπιση της κρίσης είναι αυταπόδεικτο, μαθηματικάεξακριβωμένο και οφθαλμοφανέστερο του ηλίου, ότι καλούμεθα νασυμμορφωθούμε με την "αναγκαιότητα" της πλήρους καταστροφής μας.
Οι περισσότεροι από εμάς νομίζουμε ότι η ύπνωση είναι μια κατάσταση στην οποία μας φέρνει κάποιοςεκκεντρικά ενδεδυμένος πνευματιστής κουνώντας διάφορα αντικείμενα μπροστά στα μάτια μας.Η αλήθεια όμως είναι λίγο διαφορετική...
Ο ανθρώπινος νους κατα τη διάρκεια της ημέρας, περνάει από διάφορες φάσεις μεταξύ των δύο άκρωνπου είναι η πλήρης εγρήγορση από τη μία πλευρά και ο ύπνος από την άλλη... Στην πρώτη περίπτωση(π.χ. αποφυγή ατυχήματος) η συνείδηση μας είναι όλη στρατευμένη για τη συγκεκριμένη στιγμή, ενώστη δεύτερη (χαλαρή διάθεση) η συνείδηση υποχωρεί δημιουργώντας χώρο για το ασυνείδητο.Αποσύρεται δε πλήρως σε κατάσταση ύπνου. Οι καταστάσεις αυτές όμως δεν είναι "ψηφιακές"(αληθείς / ψευδείς ή ενεργοποιημένες / απενεργοποιημένες αν προτιμάτε), αλλά "αναλογικές", δηλαδήπεριλαμβάνουν όλες τις ενδιάμεσες καταστάσεις συνείδησης που υπάρχουν ανάμεσα στην εγρήγορσηκαι τον πλήρη βαθύ ύπνο.Σε πολλούς από εμάς (σε εμένα συνέχεια) τυχαίνει όταν οδηγούν στο δρόμο να περάσουν τη στροφήστην οποία ήθελαν να στρίψουν, χωρίς να στρίψουν. Αυτό, όσο και εάν σας φαίνεται περίεργο, οφείλεταιστο γεγονός ότι όταν οδηγούμε σε ίσιο "βαρετό" δρόμο, η συνείδηση μας "πέφτει" αμέσως σεκατάσταση ύπνωσης. Αυτό συμβαίνει επειδή η ικανότητα οδήγησης είναι μια ασυνείδητη ικανότητα.Η μάθηση στον άνθρωπο πραγματοποιείται σε τέσσερα στάδια:1. Ασυνείδητη ανικανότητα (δεν ξέρω ότι δεν ξέρω να οδηγώ, πριν δω αυτοκίνητο)2. Συνειδητή ανικανότητα (ξέρω ότι δεν μπορώ να οδηγήσω αυτοκίνητο μόλις δω ένα)3. Συνειδητή ικανότητα (ο νέος οδηγός που είναι σε πλήρη εγρήγορση και συνείδηση)4. Ασυνείδητη ικανότητα (οδηγώ τόσο καλά, που το μυαλό και το σώμα μου οδηγούν "μόνα τους")
Οταν σε μια ικανότητα έχουμε εξασκηθεί τόσο πολύ ώστε να την κάνουμε ¨μηχανικά" (όπωςσυνηθίζουμε να λέμε) τότε μπορούμε να θεωρήσουμε ότι μας έχει γίνει ασυνείδητη ικανότητα. Αυτόισχύει για το ποδήλατο (δεν ξέρουμε πως το καταφέραμε, όταν όμως αποκτήσουμε την ικανότητα τηςποδηλασίας δεν την ξεχνάμε ποτέ - μας έγινε ασυνείδητη ικανότητα) και το σέξ (για το οποίο δε θαδώσω περαιτέρω διευκρινήσεις...)Κάθε φορά που εκτελούμε μια εργασία που απαιτεί την ασυνείδητη ικανότητα μας, ο συνειδητός νουςμας, αδράτει την ευκαιρία να "ξεκουραστεί" και αποσύρεται στο παρασκήνιο αφήνοντας τον ασυνείδητονου να κάνει τη δουλειά. Η κατάσταση αυτή που ενεργοποιείται, είναι μια κατάσταση ύπνωσης. Ηκατάσταση ύπνωσης μοιάζει πολύ με την ονειροπόληση (που είναι και αυτή μια κατάσταση μέτριαςύπνωσης) και μπορεί να διαφέρει σε "ένταση" από ελαφριά ονειροπόληση, πλήρη απομόνωση τουσυνειδητού νου (βυθισμένος στον κόσμο του), υπνηλία και τέλος ύπνος.Ακόμα και ο ύπνος έχει επίπεδα, από τον "ελαφρύ" ύπνο (από τον οποίο ξυπνάμε εύκολα), μέχρι τον βαθύύπνο (που δεν ξυπνάμε με τίποτα). Οι επιστήμονες που ασχολούνται με αυτά τα θέματα ανακάλυψαν ότισε κάθε κατάσταση ύπνωσης, αντιστοιχεί μια συχνότητα λειτουργίας του εγκεφάλου.Η ύπνωση λοιπόν είναι μια κατάσταση γνώριμη και φυσιολογική για κάθε άνθρωπο, και όχι μιαεξωπραγματική εμπειρία όπως πολλοί από εμάς ίσως πιστεύουμε. Με λίγη εξάσκηση στην αυτό-ύπνωση,είμαστε σε θέση να ελέγχουμε τη διανοητική μας κατάσταση κατα βούληση.Η τέχνη της θεραπευτικής ύπνωσης είναι πολύ παλιά, τελειοποιήθηκε από τον Μπρόϋερ και τον Φρόυντπου διαπίστωσαν ότι μπορούσαν να θεραπεύσουν ήπιες ψυχικές ασθένειες (κυρίως νευρώσεις καιυστερία) δίδοντας στον ασθενή εντολές θεραπείας (υποβολές) σε κατάσταση ύπνωσης. (Καιεκμαιεύοντας τα μυστικά του πράγμα που δεν ενδιαφέρει στο άρθρο αυτό). Η ύπνωση καταργήθηκε σανθεραπευτική μέθοδος και έδωσε τη θέση της στην ψυχανάλυση, διότι ήταν μεν γρήγορη αλλά είχεπαροδικά αποτελέσματα ενώ η ψυχανάλυση ήταν μεν πολύ πιο χρονοβόρα, αλλά είχε μόνιμαθεραπευτικά αποτελέσματα και ταυτόχρονα βελτίωνε την προσωπικότητα του ασθενούς.Αυτό που είναι πολύ σημαντικό να γνωρίζουμε, είναι ότι όταν είμαστε υπνωτισμένοι, ΔΕΧΟΜΑΣΤΕ ΥΠΟΒΟΛΕΣ, δηλαδή προφορικές εντολές, οι οποίες καταχωρούνται κατ΄ευθείαν στο υποσυνείδητο χωρίςνα περάσουν από τα στάδια λογικής επεξεργασίας που περνάνε όλες μας οι σκέψεις. Οταν λοιπόνκάποιος μας φέρει σε κατάσταση ύπνωσης ή αν προτιμάτε μας "πιάσει στον ύπνο" και ενόσω είμαστευπνωτισμένοι μας δώσει εντολή να κάνουμε κάτι, όταν έρθει η ώρα που προστάζει η εντολή που πήραμε,θα νοιώσουμε ότι πρέπει να κάνουμε κάτι και μάλλον θα θυμηθούμε τι είναι αυτό το κάτι, θα τοκάνουμε, χωρίς να αναρωτηθούμε το γιατί. Είναι πολύ απλή διαδικασία και αν σκεφτείτε, θα τηναναγνωρίσετε στον εαυτό σας.Ο βαθμός δεκτικότητας σε υποβολή είναι πολύ διαφορετικός από άτομο σε άτομο και έχει να κάνεικυρίως με τη φύση του ατόμου (κυριαρχική / υποτακτική φύση)Με την πάροδο ετών, ανακαλύφθηκαν τρόποι για να μεταβάλουμε την νοητική κατάσταση των ατόμωνχωρίς τη χρήση ψυχαναλυτικού καναπέ, χρησιμοποιώντας ηχητικά και οπτικά μηνύματα, συνήθως απόεικόνες και ήχους στους οποίους εστιάζεται η προσοχή μας. Μόλις όλη μας η συνείδηση εστιαστεί σεμια εικόνα (ή έναν ήχο), τότε αυτομάτως αλλάξει η νοητική μας κατάσταση.Ολα τα παραπάνω μπορείτε να τα δοκιμάσετε μόνοι σας, εστιάζοντας τη ματιά σας σε ένα σημείο γιαπολλή ώρα, χωρίς να αποσπάται η προσοχή σας από θορύβους κ.λ.π. Η εικόνα της ανάρτησης (που είναιστατική εικόνα) είναι ένα καλό σημείο να εστιάσετε. Βυθιστείτε μέσα της και παρατηρείστε την αλλαγήστον τρόπο που αισθάνεστε το σώμα σας. Δείτε πως θολώνει το περιβάλον όσο κοιτάτε την εικόνα. Ηύπνωση είναι μια διαδικασία λεπτή και απλή. Είναι έμφυτη σε όλους τους ανθρώπους και επιτυγχάνεταιεύκολα. Μπαίνετε σε κατάσταση ελαφριάς ύπνωσης πολλές φορές την ημέρα. Απλώς δεν το ξέρετε, ήδεν το ονομάζετε έτσι.Οι φίλοι μας οι διαφημιστές λοιπόν, που ξοδεύουν κάθε χρόνο πακτωλούς χρημάτων για να μάθουν πωςλειτουργεί το μυαλό μας, ανακάλυψαν τρόπους με τους οποίους μπορούν να μας βάλουν σε κατάστασηήπιας ύπνωσης όταν παρακολουθούμε τηλεόραση. Το κόλπο (όπως όλα τα κόλπα του συστήματος) είναι απλό: Σε βάζω σε κατάσταση ύπνωσης και σουδίνω εντολή να καταναλώσεις τα προϊόντα μου.
Και δυστυχώς η χρήση της ύπνωσης με την τηλεόραση δεν περιορίζεται στην αγορά εμπορευμάτων,αλλά επεκτείνεται στην τοποθέτηση εντολών στο μυαλό μας που σα σκοπό έχουν να αλλάξουν συνολικάτη συμπεριφορά μας και να μας μετατρέπουν σιγά σιγά από ανθρώπους σε καταναλωτές.Από ελεύθερους ανθρώπους, σε φοβισμένα πλάσματα που θα αρκεστούν σε ένα κομμάτι ψωμί αρκεί ναμην τους πάρει κανείς τον καναπέ και την τηλεόραση τους...
Οποιος προσέχει λίγο τη λεπτομέρεια, ίσως έχει παρατηρήσει τον μονότονο τρόπο με τον οποίο μιλάνεοι γνωστοί παρουσιαστές. Τυχαίο; Δεν είναι τυχαίο, αφού ΤΟΝ ΤΡΟΠΟ ΝΑ ΜΙΛΑΝΕ ΕΤΣΙ, ΤΟΝΔΙΔΑΣΚΟΝΤΑΙ αν αυτό σας λέει κάτι. Ο τόνος της φωνής διατηρεί την ύπνωση στην οποία μαςυποβάλουν...Επαψα πια να ασχολούμαι με το θέμα. Οταν συνειδητοποίησα τον τρόπο με τον οποίο παίζουν με τομυαλό μας, θύμωσα. Οταν συνειδητοποίησα ότι το ίδιο κάνουν και με το μυαλό των παιδιών μας (πουλόγω ηλικίας έχει ακόμα μικρότερες αντιστάσεις από το δικό μας), αποφάσισα να μην ξαναδώτηλεόραση.Ακολουθεί ένα πολύ ενδιαφέρον βίντεο, το οποίο εκτός των πληροφοριών που παραθέτει, είναι και τοίδιο (το βίντεο) ένα demo υπνωτιστικών τεχνικών, αφού το βίντεο αυτό φέρνει το θεατή σε κατάστασηελαφριάς ύπνωσης.Δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας, γιατί το βίντεο αυτό μας υποβάλλει σε ύπνωση με έναν τρόπο που γίνεταιαντιληπτός. Δείτε το μια φορά με υπότιτλους (αν δεν γνωρίζετε Αγγλικά) και στη συνέχειααπενεργοποιήστε τους υπότιτλους, χαλαρώστε και ξαναδείτε το. Θα αντιληφθείτε την αλλαγή στηννοητική σας κατάσταση. Η νοητική σας κατάσταση θα επανέλθει μόλις τελειώσει το βίντεο. Η αλλαγήκατάστασης είναι ήπια και δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας...Οπως λέει και το βιντεο, ο μόνος τρόπος να προστατευθούμε από την υποβολή είναι να καταλάβουμεπως δουλεύει το όλο πράγμα...το μυαλό μας... Το παρακάτω βίντεο μιλάει για ψυχολογικές επιχειρήσεις γενικά και πέραν της ύπνωσης και εξηγεί τοντρόπο με τον οποίο μας εμφυτεύουν εντολές στο μυαλό χρησιμοποιώντας την τεχνική της αυθεντίας καιτην επανάληψη, με αιχμή την τηλεόραση, μας αλλάζουν τον τρόπο σκέψης και την συμπεριφορά. Δείτετο, και ΠΕΤΑΞΤΕ ΤΗΝ ΤΗΛΕΟΡΑΣΗ ΣΑΣ!
ΕΡΕΥΝΑ: ΟΙ ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΤΩΝ ΤΗΛΕ-ΕΙΔΗΣΕΩΝ ΣΤΟΝ ΘΕΑΤΗ - ΤΑ ΔΕΛΤΙΑ ΕΙΔΗΣΕΩΝ ΒΛΑΠΤΟΥΝ ΣΟΒΑΡΑΤΗΝ ΥΓΕΙΑ
«Οι ειδήσεις με αρρωσταίνουν». Είναι ο διπλανός σας που το λέει συχνά πια, και ο παραδιπλανός, είναι και οαντίλαλος της σκέψης που μόλις κάνατε ακούγοντας ένα τηλεοπτικό δελτίο ειδήσεων. Αναπαράγοντας τη«γραμμή» της αποδοχής, την κυρίαρχη ιδεολογία, δηλαδή ποντάροντας σ' ένα συναίσθημα αποκομμένο απότη σκέψη και την κριτική, τα δελτία ειδήσεων των 8:00, όπως έχουμε συνηθίσει να τα αποκαλούμε,καλλιεργούν τον πανικό, την
άγνοια, την ηττοπάθεια, τον ατομισμό και τη μοιρολατρία. Επί πλέον, ενισχύουν τιςενοχές και την κατάθλιψη των τηλεθεατών. Νισάφι πια...Ελάχιστη ώρα καταλαμβάνουν στα δελτία οι μαζικές ειρηνικέςδιαδηλώσεις, σύμφωνα με τα ευρύματα της έρευνας. Μόνο τα σπασίματα παρουσιάζονται με έμφαση. Σε ένανεσκεμμένο συμψηφισμό, κάποιοι έφτασαν να συγκρίνουν τη μαζική απόπειρα εισόδου στη Βουλή με τον εμπρησμό τηςΜαρφίν στη Σταδίου Ελάχιστη ώρα καταλαμβάνουν στα δελτία οι μαζικές ειρηνικές διαδηλώσεις, σύμφωνα με τα
ευρύματα της έρευνας.Μόνο τα σπασίματα παρουσιάζονται με έμφαση. Σε έναν εσκεμμένο συμψηφισμό, κάποιοι έφτασαν να συγκρίνουν τημαζική απόπειρα εισόδου στη Βουλή με τον εμπρησμό της Μαρφίν στη Σταδίου Ανοίγω την τηλεόραση και μου μαυρίζειη ψυχή». «Μιλάνε σαν να είναι ένας τυφώνας που μας έχει παρασύρει όλους». «Ξέρω ότι τα πράγματα είναι άσχημα,αλλά δεν μπορώ να πενθώ συνέχεια». Αυτές είναι μερικές από τις επαναλαμβανόμενες φράσεις-κλειδιά που εντόπισανοι φοιτητές του Παντείου Πανεπιστημίου σε έρευνα για το πώς τα ΜΜΕ καλύπτουν την οικονομική κρίση. Η έρευνα, πουπεριλαμβάνει αποκωδικοποίηση των οπτικοακουστικών μηνυμάτων από τα κεντρικά δελτία ειδήσεων και τις εφημερίδεςκαι συνεντεύξεις με πολίτες 18-50 ετών, ξεκίνησε ενώ το ΔΝΤ ήταν ακόμα προ των πυλών, πριν από τη μεγάληδιαδήλωση της 5ης Μαΐου και τους θανάτους που τη σημάδεψαν.Μιλήσαμε με την καθηγήτρια Κοινωνιολογίας Αλεξάνδρα Κορωναίου, που συντονίζει την έρευνα στο πλαίσιο τουμαθήματος Ψυχοκοινωνιολογία στα ΜΜΕ. Τα συμπεράσματα της έρευνας, που συνεχώς εμπλουτίζονται καθώς ηεπικαιρότητα τρέχει με απρόβλεπτους ρυθμούς, είναι αποκαλυπτικά: άγχος, φόβος, απέχθεια, κατάθλιψη είναι μερικάαπό τα συναισθήματα που προκαλεί ο τρόπος που καλύπτουν τα ηλεκτρονικά ΜΜΕ αλλά και οι εφημερίδες τηνοικονομική κρίση στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα, όμως, η επιλεκτική παρουσίαση των γεγονότων γεννά και την αντίθετηάποψη: την αμφισβήτηση, τη δυσπιστία, τη στροφή σε εναλλακτικές πηγές πληροφόρησης -κυρίως στο ίντερνετ- ειδικάγια τις νεαρές ηλικίες.Σύμφωνα με την έρευνα, η οποία πρωτοπαρουσιάστηκε στις εφημερίδες «Αυγή» και «Δρόμος» καιέκανε μια δεύτερη καριέρα στα διαδικτυακά μπλογκ, τα ΜΜΕ προσεγγίζουν την κρίση με πέντε βασικούς τρόπους.
Η κρίση παρουσιάζεται σαν μια φυσική καταστροφή αναπόφευκτη και ανεξήγητη, σαν μια άλλη 11η Σεπτεμβρίου.Ακολουθείται η ίδια «συνταγή» παρουσίασης, χωρίς να αναλύονται οι βαθύτεροι λόγοι ούτε να ακούγονται τρόποιδιεξόδου από την κρίση. Οι εκφράσεις που χρησιμοποιούνται είναι «εφιαλτικό σενάριο», «απελπιστική κατάσταση»,«δεν υπάρχει άλλος δρόμος», «σκληρά αλλά αναγκαία μέτρα», «είμαστε στο χείλος του γκρεμού».Πλάι στις παρατηρήσεις της έρευνας θα μπορούσε κανείς να προσθέσει ότι το μοντέλο της δραματοποίησηςακολουθείται όχι μόνο στην παρουσίαση της οικονομικής κατάστασης, αλλά και στην αντιμετώπιση των αντιδράσεων καιδιαδηλώσεων. «Τα πλάνα από την πορεία που έδειχναν τη μαζικότητα του κόσμου ήταν ελάχιστα σε σχέση με τιςεικόνες από τις καταστροφές και τη φονική πυρκαγιά» επισημαίνει η πανεπιστημιακός, σχολιάζοντας την κάλυψη τηςπορείας της 5ης Μαΐου.Πράγματι, ο τραγικός θάνατος τριών εργαζομένων κατάπιε το ανθρώπινο τσουνάμι που πλημμύρισε τους δρόμους,μετατοπίζοντας το ενδιαφέρον των ΜΜΕ από τις κοινωνικές αντιδράσεις στην καταδίκη της βίας. Το τριπλό έγκλημαμούδιασε την κοινωνία στο σύνολό της• όμως, τα ανακλαστικά των ΜΜΕ να παρουσιάσουν με όρους θρίλερ μία ήδηδραματική κατάσταση, αποκρύπτοντας, παραπληροφορώντας ή παραποιώντας γεγονότα, ακόμα και στοχοποιώνταςδιαδηλωτές, ακολουθεί πάλι την ίδια συνταγή «το δράμα πάνω από τα γεγονότα». Όσοι έβλεπαν μόνο τηλεόραση εκείνες τις ημέρες, χωρίς να διαβάζουν εφημερίδες ή διαδίκτυο, το πιο πιθανό είναι ναάκουσαν ότι κάποιοι φώναξαν «να καούν» παρά να έμαθαν ότι διαδηλωτές, και μάλιστα μετανάστες, έσπευσαν ναδιασώσουν τους εγκλωβισμένους. Η «άβυσσος» και η «έκτακτη ανάγκη» έδωσαν χώρο σε ηλεκτρονικές και έ- ντυπεςφωνές που ζητούσαν να καταργηθούν άρθρα του Συντάγματος και να επιβληθεί «όχι ακριβώς δικτατορία» αλλά κάτιπου της μοιάζει ανησυχητικά.2. Ενοχοποίηση του κοινούΦταίμε όλοι, και μάλιστα σχεδόν το ίδιο, για την κατάσταση στην οποία φτάσαμε. Το ίδιο όσοι έφαγαν εκατομμύρια μεσκάνδαλα που ποτέ δεν εξιχνιάστηκαν, το ίδιο και όσοι έχουν απλήρωτα δάνεια και υπερχρεωμένες πιστωτικές. Οψιλικατζής και ο μεγαλοεπιχειρηματίας, ο άνεργος και το γκόλντεν-μπόι, ο συνταξιούχος και ο εκατομμυριούχοςαντιμετωπίζονται ως συνυπεύθυνοι σε μια διάχυση της διαφθοράς που θα λυθεί «αναλαμβάνοντας όλοι τις ευθύνεςμας». Όπως τονίζεται στην έρευνα, «η εικόνα που μεταφέρουν είναι η εικόνα μιας διεφθαρμένης κοινωνίας στο σύνολότης. Η συλλογική ενοχοποίηση "απαγορεύει" στο θυμό και την οργή να εκφραστούν με στόχο τους πραγματικούςυπεύθυνους, δημιουργώντας συναισθήματα αυτοαπόρριψης και αυτομομφής. Ετσι καθηλώνει τους πολίτες και οδηγείαθόρυβα στην αποδοχή των μέτρων. Μόνο τα ΜΜΕ και οι άνθρωποί τους δεν εμφανίζονται ποτέ να εμπλέκονται σεσκάνδαλα, ύποπτες δραστηριότητες, φοροδιαφυγή κ.ά.».3. Έμφαση στο ατομικόΗ ανασφάλεια υπερτονίζεται ως το μόνο επιτρεπτό συναίσθημα. Οι συλλογικές αντιδράσεις (διαδηλώσεις, απεργίεςκ.λπ.) προβάλλονται συνήθως τελευταίες, άρα ασήμαντες και, τελικά, μάταιες. Ελάχιστη ώρα καταλαμβάνουν στα δελτίαοι μαζικές ειρηνικές διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες• μόνο τα σπασίματα παρουσιάζονται με έμφαση. Το ζουμ του φακούγίνεται στο ατομικό δράμα: μία άνεργη μητέρα, ένας συνταξιούχος, ένας έμπορος εμφανίζονται ως ατομικέςπεριπτώσεις, αποκομμένες από το συλλογικό. Κατά το δόγμα «ένας θάνατος είναι τραγωδία, χίλιοι θάνατοι είναιστατιστική», οι «συλλογικότητες» εμφανίζονται με τη μορφή στατιστικών πινάκων: 1.000.000 άνεργοι, το 20% ζει κάτωαπό το όριο της φτώχειας κ.ο.κ. Φυσικά, οι στατιστικές είναι νούμερα και δεν έχουν δύναμη να αλλάξουν τη μοίρα. Στηντελική, είναι διεσπαρμένες μονάδες, μοιραίοι και άβουλοι αντάμα, κατά το θατσερικό ρητό «δεν υπάρχει κοινωνία, μόνοάτομα».4. Υποβάθμιση στο συλλογικόΟσο προβάλλεται κατά κόρον το μοτίβο «είμαστε όλοι υπαίτιοι», η αντιμετώπιση της κρίσης παρουσιάζεται ως: α)υπόθεση των πολιτικών που χειρίζονται τα πράγματα και β) ατομική υπόθεση του καθενός να τα βγάλει πέρα όπωςμπορεί. Οι συλλογικές μορφές αγώνα (διαδηλώσεις, απεργίες κ.λπ.) υποβαθμίζονται ως «άκαιρες», «υπερβολικές»ή/και «καταστροφικές» για τη χώρα. Σε έναν εσκεμμένο συμψηφισμό, κάποιοι έφτασαν να συγκρίνουν τη μαζικήαπόπειρα εισόδου των διαδηλωτών στη Βουλή με τον εμπρησμό της Μαρφίν, προκαλώντας τον γκεμπελικό συνειρμό«διαδηλωτής = πιθανός δολοφόνος».
Η ιδεα της πυραμίδας σαν σκιωδης δομή εξουσίας η οποίαελέγχει σχεδόν όλες τις κυβερνήσεις και εταιρείες μπορεί να φανταζει σαν συνταγή μιας αβασιμηςθεωρητικης συνωμοσίας. Είναι κάτι που ο άνθρωπος δεν έχει το χρόνο ή την προσοχή του να ασχοληθει,αλλά σίγουρα οι περισσότεροι θα συμφωνήσουν ότι υπάρχει κάτι το πολύ καλά οργανωμενο, παντασυμφωνα με ενα τρόπο που αλληλεπιδρα στον πλανήτη μας και στους πόρους του. Οι πόλεμοι, οιασθένειες, η πείνα, οι περιβαλλοντικές καταστροφές, η πανώλη, η εθνοκάθαρση, οι αμέτρητεςπαραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και των ελευθεριών των πολιτών, ειναι απλά και μόνοτυχαια συμβαντα; Είναι όλα αυτά μόνο συνέπειες των τοπικών αποσυμπλεγμένων γεγονότων ή όλα αυτάπηγάζουν από τις προθέσεις μιας κοινή πηγής;ΔΕΙΤΕ ΤΗΝ ΣΥΝΕΧΕΙΑ...Από την παιδική ηλικία μας είμαστε αποδέκτες ιδεων συνεχώς μεσα απο ένα φράγμα πληροφοριών, που
συμπεριλαμβανει άσχημα νέα, πρακτική εκπαίδευση, τη γνώση παρερμηνευμενη, και εμπορικες απόψεις,που έγκειται στην εκτελεστικη τάξη στην κορυφή των οργανισμών της πυραμιδας. Για μας, η ζωή στονπλανήτη είναι ταραχώδεις δυσκολη και αγωνιωδεις, ενω μας λένε συνεχώς οτι συμβαδίζει με τηνταχύτητα του τροχού και αξίζει να προσπαθουμε με ενα και μονο ονειρο, μια καλύτερη ζωή για τιςμελλοντικές γενιές. Το κάνουμε με απιστευτη ευκολια και αφελεια ωστε μπορούμε και έχουμε την ανεσηνα διδάξουμε τα παιδιά μας να κάνουν το ίδιο και αυτα. Η επιβίωσή μας συνεχώς απειλείται απόξαφνικές καταστροφές και οι δηθεν εξτρεμιστές-τρομοκρατες και αυτοι είναι μερος τουπαιχνιδιου.Γιατί υπάρχει τόσος φόβος και ανασφάλεια στη ζωή μας; Γιατί εμείς θεωρούμε ότι αυτοιμπορούν να χρησιμοποιήσουν τους πόρους του πλανητη κατα τρόπο καλύτερο για μας, χωρίς άμεσηχορήγηση παροχών.Ποιος απειλεί και υπάρχει κάποιος που πρόκειται να κερδίσει; Μεγάλο μέρος τουφόβου και του τρόμου ερχεται από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης που ανήκουν σε άτομα που βρίσκονταιστο τέλος του πλουσιότερου φάσματος του εισοδήματος και οι οποίοι γνωρίζουν καλύτερα την ατζέντα.Εξάλλου, ο στόχος τους δεν είναι η εξάλειψη του προβλήματος, αλλά η συνεχης τροφοδοσια με"ενημερωμένες" πληροφορίες, έτσι ώστε να μάθουμε να ζούμε με το φοβο.Είμαστε προγραμματισμενοινα τροφοδοτουμαστε από την τηλεόραση, ταινίες κ.λπ. για να αποδίδουμε στον εαυτό μας με τηνκαθημερινή ζωή ασχετους χαρακτήρες και επώνυμα μπιχλιμπίδια. Και αυτο για να μας κάνουν νααισθανομαστε μορφωμένοι ενω στην ουσια είμαστε κοινωνοι μιας παρωχημένης τεχνολογίας, και οικαθηγητές μας να φαινονται σαν την τελευταία λέξη της τεχνολογικής εξέλιξης.Μας κάνουν νααισθανομαστε θρησκευομενοι, και όποιος τολμά στο ερώτημα περι θεου να δώσει εξηγήσεις βιωματικεςείναι αιρετικος και τρελός.Επισης η ιατρική και το περιβάλλον έχουν αλλοιωθεί σε μεγάλο βαθμό γιαοικονομικά οφέλη.Ο εγκέφαλος μας βομβαρδιζεται από όλες τις πλευρές με πληροφορίες εντελώςάσχετες με τη βασικη μας επιβίωση.Ας δουμε λιγο την ιστορία μας σε αυτόν τον πλανήτη, με μια αλληεκδοχη.Πολλές φορές έχει τύχει να συζητήσω με φίλους για παλιές διαφημίσεις, σειρές και σποτάκια στηντηλεόραση. Μου κάνει μεγάλη εντύπωση πως μετά απο τόσα χρόνια οι περισσότεροι μπορούν ναθυμηθούν σλόγκαν και μελωδίες, ακόμα και απο διαφημίσεις της δεκαετίας του ‘80 και αρχές ‘90. Κάτιπου πολλοί έχουν ξεχάσει, ή δεν το είχαν παρατηρήσει ποτέ, είναι πως παλιότερα πριν απο κάθεδιαφήμιση εμφανιζόταν για 1 δευτερόλεπτο το σήμα της διαφημιστικής εταιρείας. Παρ’ ότι ήταν κάτιτόσο γρήγορο και ασήμαντο, πολλοί μπορούν ακόμα να θυμηθούν «το μπλε βελάκι», «το τόξο», καιεκείνο το άσπρο σήμα σε μπλε φόντο που μοιάζει με S. Για δείτε τα παρακάτω σήματα, σας θυμίζουν κάτι?…
Είναι ευκολότερο από ό,τι νομίζετε να ελεγχθούν οι άνθρωποι έμμεσα, και να τους χειριζόσαστε έτσιώστε να σκέφτονται αυτό που θέλετε να σκέφτονται, και να κάνουν αυτό που θέλετε να κάνουν.Μια βασική τεχνική είναι να κρατηθούν ανίδεοι. Οι μορφωμένοι άνθρωποι δεν είναι το ίδιο εύκολοι νατους χειριστείς. Η κατάργηση της δημόσιας εκπαίδευσης ή ο περιορισμός της πρόσβασης στηνεκπαίδευση θα ήταν η άμεση προσέγγιση. Αυτό όμως θα ήταν πολύ φανερό. Η έμμεση προσέγγιση είναινα ελεγχθεί η εκπαίδευση που λαμβάνουν.Είναι δυνατό να είναι ένας Ph.D., γιατρός, δικηγόρος, επιχειρηματίας, δημοσιογράφος, ή λογιστής, γιανα δώσουμε μερικά μερικά παραδείγματα, και να είναι συγχρόνως ένα αμόρφωτο άτομο. Η διαφοράμεταξύ της αληθινής εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης έχει θολωθεί έξυπνα στην εποχήμας έτσι ώστε έχουμε τους ανθρώπους που ασκούν με επιτυχία τις ειδικότητές τους, ενώ συγχρόνωςείναι τελείως ανίδεοι για τα μεγαλύτερα ζητήματα του κόσμου στον οποίο ζουν. Το πιο προφανές σύμπτωμα είναι η απουσία της πρωτογενούς, αυθεντικής σκέψης. Αν τους υποβάλλετεμια ερώτηση, θα καταλήξουν να αναπαράγουν κάτι που σκέφτηκε κάποιος άλλος σαν απάντηση. Τιπιστεύουν οι ίδιοι όμως; Ε λοιπόν, αυτό δεν τους απασχολεί. Η εκπαίδευσή τους αποτελείται από τηνεκμάθηση του πώς να χρησιμοποιήσει τη βιβλιοθήκη και να αναφέρει τις πηγές.Αυτό απλοποιεί πολύ τα πράγματα για αυτόν που θέλει να ελέγχει την σκέψη των άλλων, επειδή μεαρκετά χρήματα, με τις χρηματοδοτήσεις των πανεπιστημίων, με τα ιδρύματα δωρεών, ιδρύματαεπιχορηγήσεων, και μέσω της ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης, είναι σχετικά εύκολο να ελέγξειςποιούς θα θεωρούν ως τις αυθεντίες που θα αναφέρουν, αντί να τους αφήσεις να σκεφτούν από μόνοιτους.Μια άλλη τεχνική είναι να τους κρατάς πάντα διασκεδαζόμενους. Οι ρωμαίοι αυτοκράτορες οργάνωναντσίρκα και μονομαχίες στις αρένες επειδή δεν είχαν την τηλεόραση. Εμείς έχουμε την τηλεόραση επειδήδεν έχουμε τσίρκα και μονομαχίες στις αρένες. Με οποιοδήποτε τρόπο, ο σκοπός είναι να κρατηθεί ησκέψη των ανθρώπων στη ψυχαγωγία, τον αθλητισμό, και τα περιφερειακά πολιτικά θέματα. Με αυτότον τρόπο δεν θα χρειαστεί να να ανησυχήσετε ότι κάποτε θα καταλάβουν τα πραγματικά ζητήματα καιτον τρόπο με τον οποίο σας δίνουν την δυνατότητα να τους ελέγχετε.Ακριβώς όπως ένα αληθινά μορφωμένο άτομο είναι δύσκολο να ελεγχθεί, το ίδιο ισχύει και για έναοικονομικά ανεξάρτητο άτομο. Επομένως, θέλετε να δημιουργήσετε τις συνθήκες που θα παράγουνανθρώπους που εργάζονται με μισθό, δεδομένου ότι οι μισθωτοί έχουν μόνο μικρό έλεγχο του
οικονομικού πεπρωμένου τους. Θα θελήσετε επίσης να ελέγξετε το νομισματικό, το πιστωτικό καιτραπεζικό σύστημα. Έτσι, και με τον πληθωρισμό του νομίσματος θα καταστεί σχεδόν αδύνατο για τουςμισθωτούς να συσσωρεύσουν κεφάλαιο. Μπορείτε επίσης με περιοδικές υποτιμήσεις να οδηγήσετε σεκατάρρευση τις οικογενειακές επιχειρήσεις, τους μικρούς αγρότες, και τους ανεξάρτητουςεπιχειρηματίες, συμπεριλαμβανομένων και των ανεξάρτητων κοινοτικών τραπεζών.Για να κρατήσετε τα συνδικάτα υπό έλεγχο, προωθείτε ένα σχέδιο που επιτρέπει σε σας να μετατοπίζετετις θέσης εργασίας της παραγωγής εκτός της χώρας και μετά να επαναφέρετε τα προϊόντα αυτά ωςεισαγωγές (free trade). Με αυτό τον τρόπο, θα απαλλαγείτε από τα συνδικάτα ή θα έχετε μόνο υπάκουασυνδικάτα.Μια άλλη τεχνική είναι να αγοράζονται αμφότερα τα πολιτικά κόμματα, έτσι ώστε από μιά στιγμή καιμετά οι άνθρωποι θα θεωρούν πως είτε ψηφίσουν για τον υποψήφιο Α είτε για τον υποψήφιο Β, αυτοί θαεφαρμόζουν τις ίδιες πολιτικές.Αυτό θα δημιουργήσει μια μεγάλη απάθεια και μια πεποίθηση ότι η πολιτική διαδικασία είναι άχρηστηκαι δεν πρόκειται να φέρει πραγματική αλλαγή. Αρκετά σύντομα θα έχετε έναν πληθυσμό πουαισθάνεται απολύτως ανίσχυρος, και που θα σκέφτεται ότι για όλα τα άσχημα πράγματα που τουσυμβαίνουν δεν φταίει κάποιος συγκεκριμένα, αλλά είναι ένα αποτέλεσμα παγκόσμιων δυνάμεων ή της“εξέλιξης” ή κάποια άλλη εξαϋλωμένη και αφηρημένη έννοια. Αν είναι απαραίτητο, μπορείτε ναπροσφέρετε και τους αποδιοπομπαίους τράγους.....
6. ΠΟΛΥ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΗ ΧΡΗΣΗ ΤΟΥ ΣΥΝΑΙΣΘΗΜΑΤΟΣ ΠΑΡΑ ΤΗΣ ΛΟΓΙΚΗΣ
Η χρήση του συναισθήματος είναι μια κλασική τεχνική προκειμένου να επιτευχθεί βραχυκύκλωμα στηλογική ανάλυση και στην κριτική σκέψη των ατόμων. Από την άλλη, η χρήση των συναισθημάτωνανοίγει την πόρτα για την πρόσβαση στο ασυνείδητο και την εμφύτευση ιδεών, επιθυμιών, φόβων,καταναγκασμών ή την προτροπή για ορισμένες συμπεριφορές.
7. Η ΔΙΑΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΣΤΗΝ ΑΓΝΟΙΑ ΚΑΙ ΣΤΗ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΑ
Κάντε το κοινό να είναι ανήμπορο να κατανοήσει τις μεθόδους και τις τεχνολογίες πουχρησιμοποιούνται για τον έλεγχο και τη σκλαβιά του… «Η ποιότητα της εκπαίδευσης που δίνεται στιςκατώτερες κοινωνικές τάξεις πρέπει να είναι η φτωχότερη και μετριότερη δυνατή, έτσι ώστε το χάσματης άγνοιας μεταξύ των κατώτερων και των ανώτερων κοινωνικών τάξεων να είναι και να παραμένειαδύνατον να γεφυρωθεί» (βλ. Αθόρυβα όπλα για ήρεμους πολέμους).
8. ΕΝΘΑΡΡΥΝΣΗ ΤΟΥ ΚΟΙΝΟΥ ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟ ΜΕ ΤΗ ΜΕΤΡΙΟΤΗΤΑ
Προωθήστε στο κοινό την ιδέα ότι είναι της μόδας να είσαι ηλίθιος, χυδαίος και αμόρφωτος…
9. ΕΝΙΣΧΥΣΗ ΤΗΣ ΑΥΤΟΕΝΟΧΗΣ
Κάντε τα άτομα να πιστέψουν ότι αυτά και μόνον αυτά είναι ένοχα για την κακοτυχία τους, εξαιτίας τηςανεπάρκειας της νοημοσύνης τους, των ικανοτήτων ή των προσπαθειών τους.Έτσι, τα άτομα αντί ναεξεγείρονται ενάντια στο οικονομικό σύστημα, υποτιμούν τους εαυτούς τους και νιώθουν ενοχές, κάτιπου δημιουργεί μια γενικευμένη κατάσταση κατάθλιψης, της οποίας απόρροια είναι η αναστολή τηςδράσης… Και χωρίς δράση, δεν υπάρχει επανάσταση.
10. ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΓΝΩΡΙΖΕΙ ΤΑ ΑΤΟΜΑ ΚΑΛΥΤΕΡΑ ΑΠ’ Ο,ΤΙ ΑΥΤΑ ΓΝΩΡΙΖΟΥΝ ΤΟΥΣ ΕΑΥΤΟΥΣΤΟΥΣ
Κατά τα τελευταία 50 χρόνια, η ταχεία πρόοδος της επιστήμης έχει δημιουργήσει ένα αυξανόμενο κενόμεταξύ των γνώσεων του κοινού και εκείνων που κατέχουν και χρησιμοποιούν οι κυρίαρχες ελίτ. Χάρηστη βιολογία, στη νευροβιολογία και στην εφαρμοσμένη ψυχολογία, το σύστημα έχει επιτύχει μιαεξελιγμένη κατανόηση των ανθρώπων, τόσο σωματικά όσο και ψυχολογικά. Το σύστημα έχει καταφέρεινα γνωρίζει καλύτερα τον «μέσο άνθρωπο» απ’ ό,τι αυτός γνωρίζει τον εαυτό του. Αυτό σημαίνει ότιστις περισσότερες περιπτώσεις το σύστημα ασκεί μεγαλύτερο έλεγχο και μεγάλη εξουσία πάνω στα
άτομα, μεγαλύτερη από αυτήν που τα ίδια ασκούν στους εαυτούς τουςστοχεύει την ψυχοσύνθεση των ανθρώπων μέσω του οποίου πραγματοποιείται η αλλαγή της γνώμης καιτων στόχων των ανθρώπων. Συμπτώματα της κρυφής χειραγώγησης είναι: συγκίνηση, εντύπωση,επανάληψη, διαστρέβλωση, αποφυγή της ουσίας του ζητήματος, επιβολή των λίγων πηγών ειδήσεων,προβολή όχι των επιχειρημάτων αλλά της γνώμης του «ειδικού», χρησιμοποίηση όχι της λογικής αλλάστερεοτύπων.Η χειραγώγηση και η δημαγωγία είναι ο τρόπος επιβολής της λανθασμένης και επινοημένης γνώμης μεσκοπό τον έλεγχο της συμπεριφοράς του ανθρώπου. Πραγματοποιείται με την εισδοχή στο μυαλό τουκάποιας ιδέας. Η χειραγώγηση δεν είναι ψέμα καθεαυτό, παρόλο που σε όλες του της εκδοχές υπάρχειμεγάλο μέρος του ψέματος.Στην πολύπλοκη μηχανή των ΜΜΕ, τα οποία είναι τα κύρια μέσα μαζικής χειραγώγησης, περιπλέκονταιπολλά και διάφορα. Οι παρακάτω μέθοδοι είναι από τις πλέον διαδεδομένες στις μέρες μας:
1. Ο “αξιόπιστος ειδικός”.
Ο «ειδικός» και ο «αναλυτής» πρέπει να πείσει το κοινό για την ορθότητατης γνώμης του, να αλώσει την εμπιστοσύνη του κοινού και με αυτόν τον τρόπο να γίνει το «δεύτεροεγώ» του κοινού. Σε αυτήν την περίπτωση ο θεατής/διαβάζων/ακούων ασπάζεται την γνώμη του«ειδικού» χωρίς να ζητάει αποδείξεις.
2. Αναγωγή ενός γεγονότος σε κανόνα καιδιασπορά φήμης
Π.χ. ξυλοκοπήθηκε μια αλλοδαπήονόματι Κούνεβα. Από ποιόν δεν έγινε γνωστό, αλλά οι «δημοσιογράφοι», «σύσσωμος ο πολιτικόςκόσμος» και οι διάφοροι διαμορφωτές της κοινής γνώμης «καταδίκασαν» τους«φασίστες/ρατσιστές/ακραίους» (πριν από λίγο καιρό αποδείχτηκε ότι ο δράστης ήταν Αλβανός).
3. Επιβολή του «λιγότερου κακού».
Μπροστά στους ακροατές βάζουν ένα πλαστό και ανύπαρκτοζήτημα: η επιλογή του μικρότερου κακού. Με το αποτέλεσμα της λεπτομερέστατης περιγραφής τουμεγαλύτερου κακού το μικρότερο κακό μπορεί να φανεί όχι κακό, αλλά και πολύ-πολύ καλό. Παράδειγμααυτής της συμπεριφοράς με σκοπό την χειραγώγηση μέσον «λιγότερου κακού» ήταν ένα στημένοδημοψήφισμα του ΡΙΚ με τις εξής επιλογές: «διχοτόμηση», ΔΔΟ ή «άλλη λύση». Ο ανυποψίαστοςτηλεθεατής έπρεπε να διαλέξει, μετά από τέτοια τοποθέτηση ερωτήσεων, το «λιγότερο» από την«διχοτόμηση» λύση – το ΔΔΟ.
4. Θάψιμο στα αζήτητα κάποιων γεγονότων και υπογράμμιση άλλων.
Δεν χρειάζεται να πάμεμακριά για να παρουσιάσουμε ένα παράδειγμα. Όλοι μας έχουμε μπουχτίσει να μας λένε για το πόσοφτωχοί και καλή είναι οι μετανάστες, πόσο πολύ αγαπούν την χώρα που τους φιλοξενεί και πόσο πολύσυνδράμουν στην οικονομία μας. Αλλά το γεγονός ότι η εγκληματικότητα στους μετανάστες είναιδιπλάσια από αυτό των γηγενών Ελλήνων αποσιωπάται συστηματικά. Δεν μας λένε επίσης γιατί ενώ οιμετανάστες «συνδράμουν στην οικονομία», η Ελλάδα μας, με μεγαλύτερο ποσοστό μεταναστών στηνΕυρώπη, χρόνο με χρόνο αντιμετωπίζει μεγαλύτερα οικονομικά προβλήματα. Δεν μας είπαν ποτέ καιπόσοι Έλληνες γίνονται εξαρτώμενοι και πόσοι από αυτούς πεθαίνουν κάθε χρόνο από ναρκωτικά πουεισάγουν οι “φιλήσυχοι” μετανάστες. Δεν μας απάντησαν ποτέ γιατί οι «οικονομικοί μετανάστες» δενεπιλέγουν πολύ πλουσιότερες από την Ελλάδα χώρες, όπως η διάφορες Σαουδικής Αραβικές και γιατίαπαιτούν τζαμιά εδώ, ενώ η Τουρκία, χώρα από την οποία πέρασαν, είναι μουσουλμανική, αλλάπροτίμησαν να έρθουν εδώ.
5. «Μέθοδος του Γκέμπελς».
Χρησιμοποιώντας αυτή τη μέθοδο πρέπει το ψέμα ή η συκοφαντία ναεπαναλαμβάνονται τόσες φορές μέχρι οι άνθρωποι να το πιστέψουν. Με αυτόν τον τρόπο δουλεύουν π.χ.οι διαφημιστές, τα κόμματα και τα ΜΜΕ. Π.χ. οι κομμουνιστές έχουν αναλάβει (χωρίς να ρωτήσουνκανέναν) να «εκπροσωπούν τα δικαιώματα του φτωχού και εργαζόμενου λαού». Όπου εμφανιστούνμιλάνε όχι εκ μέρους του κόμματος, άλλα εκ μέρους του «λαού»,προσπαθώντας με αυτόν τον τρόπο νατον χειραγωγήσουν.
6. Επινόηση ψευτογεγονότων.
Στην περίπτωση αυτή κατασκευάζεται ένα ανύπαρκτο γεγονός καιπλασάρεται σαν αλήθεια. Όλα τα ΜΜΕ ασχολούνται με αυτό χωρίς να υπάρχει ίχνος αλήθειας στογεγονός. Π.χ. όταν από τους βετεράνους της ΕΛΔΥΚ ακυρώθηκε η παρουσίαση του ανθελληνικού βιβλίουτου Γκουρογιάννη, η εφημερίδα «Ελευθεροτυπία» έγραφε ότι την «ακύρωσαν ακροδεξιοί και μέλη τηςΧρυσής Αυγής». Εμείς αναρωτιόμαστε αν ο πρόεδρος των βετεράνων Ν.Αργυρόπουλος και η κ.ΜαίρηΚουρουπή, πρόεδρος του συλλόγου αγνοουμένων Κύπρου 74′, η οποίοι πήραν τον λόγο στην εν λόγωεκδήλωση αναγκάζοντας τους διοργανωτές να τα διαλύσουν, είναι χρυσαυγίτες.
Πως πρέπει να προστατέψουμε το μυαλό μας από την χειραγώγηση; Η απάντηση είναι απλή:χρειάζεται σκέψη. Το σκεπτόμενο κοινό απαιτεί αποδείξεις έναντι τυφλής πίστης, βλέπει τααναπόφευκτα λάθη των ΜΜΕ, δεν πέφτει θύμα σφραγίδων (φασίστες, εθνικιστές, ρατσιστές,νεαροί κλπ) των ΜΜΕ και των κυβερνώντων σε όσους διαφωνούν μαζί τους, ψάχνει μόνοςτου και ερευνά τα γεγονότα για να τα συγκρίνει με τα γεγονότα των επίσημων ΜΜΕ και μόνομετά από αυτό παίρνει αποφάσεις. Το σκεπτόμενο κοινό δεν είναι εκείνο τοπροβληματισμένο κοπάδι, αλλά είναι ένα σύνολο από σκεπτόμενους ανθρώπους (με «α»κεφαλαίο).
Είναι ευκολότερο από ό,τι νομίζετε να ελεγχθούν οι άνθρωποι έμμεσα, και να τους χειριζόσαστε έτσιώστε να σκέφτονται αυτό που θέλετε να σκέφτονται, και να κάνουν αυτό που θέλετε να κάνουν.Μια βασική τεχνική είναι να κρατηθούν ανίδεοι. Οι μορφωμένοι άνθρωποι δεν είναι το ίδιο εύκολοι νατους χειριστείς. Η κατάργηση της δημόσιας εκπαίδευσης ή ο περιορισμός της πρόσβασης στηνεκπαίδευση θα ήταν η άμεση προσέγγιση. Αυτό όμως θα ήταν πολύ φανερό. Η έμμεση προσέγγιση είναινα ελεγχθεί η εκπαίδευση που λαμβάνουν.Είναι δυνατό να είναι ένας Ph.D., γιατρός, δικηγόρος, επιχειρηματίας, δημοσιογράφος, ή λογιστής, γιανα δώσουμε μερικά μερικά παραδείγματα, και να είναι συγχρόνως ένα αμόρφωτο άτομο. Η διαφοράμεταξύ της αληθινής εκπαίδευσης και της επαγγελματικής κατάρτισης έχει θολωθεί έξυπνα στην εποχήμας έτσι ώστε έχουμε τους ανθρώπους που ασκούν με επιτυχία τις ειδικότητές τους, ενώ συγχρόνωςείναι τελείως ανίδεοι για τα μεγαλύτερα ζητήματα του κόσμου στον οποίο ζουν. Το πιο προφανές σύμπτωμα είναι η απουσία της πρωτογενούς, αυθεντικής σκέψης. Αν τους υποβάλλετεμια ερώτηση, θα καταλήξουν να αναπαράγουν κάτι που σκέφτηκε κάποιος άλλος σαν απάντηση. Τιπιστεύουν οι ίδιοι όμως; Ε λοιπόν, αυτό δεν τους απασχολεί. Η εκπαίδευσή τους αποτελείται από τηνεκμάθηση του πώς να χρησιμοποιήσει τη βιβλιοθήκη και να αναφέρει τις πηγές.Αυτό απλοποιεί πολύ τα πράγματα για αυτόν που θέλει να ελέγχει την σκέψη των άλλων, επειδή μεαρκετά χρήματα, με τις χρηματοδοτήσεις των πανεπιστημίων, με τα ιδρύματα δωρεών, ιδρύματαεπιχορηγήσεων, και μέσω της ιδιοκτησίας των μέσων ενημέρωσης, είναι σχετικά εύκολο να ελέγξειςποιούς θα θεωρούν ως τις αυθεντίες που θα αναφέρουν, αντί να τους αφήσεις να σκεφτούν από μόνοιτους.Μια άλλη τεχνική είναι να τους κρατάς πάντα διασκεδαζόμενους. Οι ρωμαίοι αυτοκράτορες οργάνωναντσίρκα και μονομαχίες στις αρένες επειδή δεν είχαν την τηλεόραση. Εμείς έχουμε την τηλεόραση επειδήδεν έχουμε τσίρκα και μονομαχίες στις αρένες. Με οποιοδήποτε τρόπο, ο σκοπός είναι να κρατηθεί ησκέψη των ανθρώπων στη ψυχαγωγία, τον αθλητισμό, και τα περιφερειακά πολιτικά θέματα. Με αυτότον τρόπο δεν θα χρειαστεί να να ανησυχήσετε ότι κάποτε θα καταλάβουν τα πραγματικά ζητήματα καιτον τρόπο με τον οποίο σας δίνουν την δυνατότητα να τους ελέγχετε.Ακριβώς όπως ένα αληθινά μορφωμένο άτομο είναι δύσκολο να ελεγχθεί, το ίδιο ισχύει και για έναοικονομικά ανεξάρτητο άτομο. Επομένως, θέλετε να δημιουργήσετε τις συνθήκες που θα παράγουνανθρώπους που εργάζονται με μισθό, δεδομένου ότι οι μισθωτοί έχουν μόνο μικρό έλεγχο του
οικονομικού πεπρωμένου τους. Θα θελήσετε επίσης να ελέγξετε το νομισματικό, το πιστωτικό καιτραπεζικό σύστημα. Έτσι, και με τον πληθωρισμό του νομίσματος θα καταστεί σχεδόν αδύνατο για τουςμισθωτούς να συσσωρεύσουν κεφάλαιο. Μπορείτε επίσης με περιοδικές υποτιμήσεις να οδηγήσετε σεκατάρρευση τις οικογενειακές επιχειρήσεις, τους μικρούς αγρότες, και τους ανεξάρτητουςεπιχειρηματίες, συμπεριλαμβανομένων και των ανεξάρτητων κοινοτικών τραπεζών.Για να κρατήσετε τα συνδικάτα υπό έλεγχο, προωθείτε ένα σχέδιο που επιτρέπει σε σας να μετατοπίζετετις θέσης εργασίας της παραγωγής εκτός της χώρας και μετά να επαναφέρετε τα προϊόντα αυτά ωςεισαγωγές (free trade). Με αυτό τον τρόπο, θα απαλλαγείτε από τα συνδικάτα ή θα έχετε μόνο υπάκουασυνδικάτα.Μια άλλη τεχνική είναι να αγοράζονται αμφότερα τα πολιτικά κόμματα, έτσι ώστε από μιά στιγμή καιμετά οι άνθρωποι θα θεωρούν πως είτε ψηφίσουν για τον υποψήφιο Α είτε για τον υποψήφιο Β, αυτοί θαεφαρμόζουν τις ίδιες πολιτικές.Αυτό θα δημιουργήσει μια μεγάλη απάθεια και μια πεποίθηση ότι η πολιτική διαδικασία είναι άχρηστηκαι δεν πρόκειται να φέρει πραγματική αλλαγή. Αρκετά σύντομα θα έχετε έναν πληθυσμό πουαισθάνεται απολύτως ανίσχυρος, και που θα σκέφτεται ότι για όλα τα άσχημα πράγματα που τουσυμβαίνουν δεν φταίει κάποιος συγκεκριμένα, αλλά είναι ένα αποτέλεσμα παγκόσμιων δυνάμεων ή της“εξέλιξης” ή κάποια άλλη εξαϋλωμένη και αφηρημένη έννοια. Αν είναι απαραίτητο, μπορείτε ναπροσφέρετε και τους αποδιοπομπαίους τράγους.........
5. Κοινωνικός αυτοματισμόςΗ παρουσίαση των μέτρων αλλά και των αντιδράσεων στοχεύει στη διάρρηξη της κοινωνικής συνοχής, ώστε η μίακοινωνική ομάδα να στρέφεται εναντίον της άλλης και να φαίνεται ότι απειλεί την ευημερία της άλλης. Δημόσιοιυπάλληλοι εναντίον ιδιωτικών (βλέπε και την αποτυχημένη απόπειρα να παρουσιαστεί ότι η κυβέρνηση «έσωσε» τάχατον 13-14ο μισθό των ιδιωτικών), διαδηλωτές εναντίον εμπόρων και τουρισμού, απεργοί εναντίον εργαζομένων. «Ηλογική τού διαίρει και βασίλευε» παρατηρεί η Αλ. Κορωναίου «εδραιώνει την κυριαρχία όχι των πολιτικών προσώπων(άλλωστε, εύκολα γίνονται αποδιοπομπαίοι τράγοι), αλλά των ίδιων των δημοσιογράφων και των μέσων. Μόνο αυτοίμένουν στο απυρόβλητο».Οπως, όμως, μας είπε η ίδια η καθηγήτρια και συντονίστρια της έρευνας, ο τρόπος που τακυρίαρχα ΜΜΕ παρουσιάζουν την κρίση συντελεί στην ίδια την κρίση και την απαξίωση των ΜΜΕ. «Ολο καιπερισσότεροι νέοι δεν ενημερώνονται από την τηλεόραση, ειδικά οι ηλικίες κάτω των 25. Γι' αυτό στρέφονται σε μέσαπου ενθαρρύνουν το διάλογο, όπως το διαδίκτυο. Οσο για την τηλεόραση, στρέφονται κυρίως σε χιουμοριστικέςεκπομπές, όπως το "Αλ Τσαντίρι Νιους" και το "Ράδιο Αρβύλα", ακόμα και στα λεγόμενα ψυχαγωγικά δελτία ειδήσεων».Οπως φάνηκε μέσα από συνεντεύξεις με το κοινό, πολλοί αποφεύγουν συνειδητά τις ειδήσεις, γιατί τους προκαλούνάγχος και απέχθεια, τους οδηγούν στην κατάθλιψη. «Χαρακτηριστικά θυμάμαι τη φράση μια κοπέλας, ότι όταν βλέπειτηλεόραση είναι σαν να πενθεί διαρκώς. Όπως γνωρίζουν οι ψυχολόγοι, το παρατεταμένο εσωτερικευμένο πένθος είναικλινικό σύμπτωμα της κατάθλιψης. Ήδη ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας είχε προειδοποιήσει από το 2008 ότι ηοικονομική κρίση θα αυξήσει τα συμπτώματα κατάθλιψης και τις αυτοκτονίες. Αυτό φάνηκε με δραματικό τρόπο και στηχώρα μας, με τέσσερεις αυτοκτονίες σε ένα μόνο Σαββατοκύριακο. Ο τρόπος που παρουσιάζουν τα ΜΜΕ την κρίση δενδιευκολύνει το διάλογο και σίγουρα επηρεάζει αρνητικά την ψυχική υγεία. Ο θεατής το εισπράττει ως μία συνθλιπτικήαπουσία ελέγχου στη ζωή του, στο παρόν και στο μέλλον του, ότι τα μέτρα είναι μονόδρομος και ότι δεν υπάρχεισυλλογική διέξοδος, παρά μόνο η ατομική συμμόρφωση».Κι όμως, όπως φαίνεται μέσα από τις συνεντεύξεις, πάρα πολλοί ερωτώμενοι αμφισβητούν πως τα πράγματα είναι έτσιόπως μας τα παρουσιάζουν, ενώ η συντριπτική πλειονότητα των νεότερων ηλικιών είναι πεπεισμένη ότι θα υπάρξεικοινωνική αντίδραση.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου