~ * Αρχαίος Δίολκος * ~

Τίτλος

Αρχαίος Δίολκος

Κατηγορία

Αρχαίες Συγκοινωνίες

Χρονολόγηση

Ο Δίολκος χρονολογείται στις αρχές του 6ου αιώνα και συνδέεται με την τυραννίδα του Περίανδρου στην Κόρινθο. Τη χρονολόγηση στα χρόνια του Περίανδρου βεβαιώνουν και τα λείψανα που ήρθαν στο φως, αλλά και τα γράμματα που είναι χαραγμένα στις πλάκες, με τη μορφή πινακίδων κυκλοφορίας.

Προσπάθειες για διάνοιξη ισθμού στην περιοχή επιχείρησαν και οι Δημήτριος Πολιορκητής, Ιούλιος Καίσαρας, οι αυτοκράτορες Γάιος και Αδριανός, Γάιος Καλλιγούλας και Νέρων ο οποίος και υλοποίησε το 67 π.Χ. τα εγκαίνια της διάνοιξης σκάβοντας με μία χρυσή αξίνα και μεταφέροντας το πρώτο ζεμπίλι χώμα με τη συνοδεία μουσικής.

Γενική εισαγωγή

Η κατασκευή του Διόλκου προέκυψε από την ανάγκη για γρήγορο πέρασμα των πλοίων από το Σαρωνικό στον Κορινθιακό κόλπο, ανάμεσα στα δύο αρχαία λιμάνια που υπήρχαν εκεί, τις Κεχρεές και το Λέχαιον, με στόχο την αποφυγή του περίπλου της Πελοποννήσου με τον ιδιαίτερα επικίνδυνο κάβο Μαλέα. Η όλη διαδικασία αφορούσε κυρίως τη μεταφορά μικρών, πολεμικών σκαφών, χρήση η οποία βεβαιώνεται μέχρι τον 9ο αιώνα μ.Χ. Το δυτικό άκρο του ανακατασκευάσθηκε στις αρχές του 4ου π.Χ. αιώνα.

Η ανασκαφή του μνημείου έγινε κατά τα έτη 1956-1959 από την Αρχαιολογική Υπηρεσία και συνεχίστηκε κατά τα έτη 1960 και 1969 από τον ίδιο ανασκαφέα με δαπάνη της Αρχαιολογικής Εταιρείας.

Περιγραφή

Ο Δίολκος ήταν ο λιθόστρωτος δρόμος που χρησιμοποιούνταν για την από ξηράς μεταφορά πλοίων, πάνω σε τροχοφόρο όχημα ("Ολκός νεών") από το Σαρωνικό στον Κορινθιακό κόλπο και αντιστρόφως.

Στο λιθόστρωτο αυτό δρόμο σύρονταν τα πλοία επάνω σε τροχούς, ώστε να περάσουν από τον έναν κόλπο στον άλλον -και συγκεκριμένα από το ανατολικό λιμάνι των Κεχριών που είναι στον Σαρωνικό κόλπο στο δυτικό λιμάνι του Λεχαίου στον Κορινθιακό.

Οι ανασκαφές αποκάλυψαν το δυτικό τμήμα του δρόμου σε μήκος 255 μ. στην πλευρά της Πελοποννήσου και σε μήκος 204 μ. στην Στερεά Ελλάδα μέσα στις εγκαταστάσεις της Σχολής Μηχανικού. Το πλάτος του δρόμου κυμαίνεται από 3,40 μέχρι 6,00 μ. Ο δρόμος είναι στρωμένος με κανονικούς πώρινους κυβόλιθους και στο μέσον του φέρει δύο αυλακώσεις σε απόσταση 1,50 μ. επάνω στις οποίες κυλούσαν οι πλατφόρμες οι οποίες μετέφεραν τα σκάφη. Οι αυλακώσεις αυτές ήταν δύο και ονομάζονταν ολκοί, ενώ χρησίμευαν ώστε να μην εκτροχιάζονται τα οχήματα ειδικά στις στροφές και τους λοφίσκους. Δυστυχώς δεν ανακαλύφθηκαν καθόλου ίχνη από τη χρήση κάποιων μηχανισμών για την έλξη των πλατφορμών με τα πλοία, αν και θα πρέπει σίγουρα να υπήρχαν, καθώς σύμφωνα με το Θουκυδίδη "πρώτοι έφτασαν στον Ισθμό οι Λακεδαιμόνιοι και άρχισαν να κατασκευάζουν μηχανές για να σύρουν τα καράβια". Στο δυτικό άκρο του ο Δίολκος κατέληγε σε λιθόστρωτη αποβάθρα.

Χρήση

Για την από ξηράς μεταφορά των πλοίων πάνω σε τροχοφόρο όχημα.

Βιβλιογραφία

ΒερδελήΝ., Der Diolkos am Isthmus von Korinth, Ath. Mitt., 1965.

Χατζηφώτη Λ.,"Ο Δίολκος των νεών", Ιστορία Εικονογραφημένη, αρ. 207, 120-122, 1985.

Λάζος Χ, Μηχανική και Τεχνολογία στην Αρχαία Ελλάδα, 1993.

Πηγές

Από την αντίστοιχη σελίδα του ΥΠΠΟ: http://www.culture.gr/2/21/211/21104n/g211dn10.html

http://www.tmth.edu.gr/aet/thematic_areas/p445.html